nog levende lief); W (Kod); ZB (Bzl:oud;Ier;Kb;Ndp); NB (Col;Ks);
SchD (Dsr); GOfl (D1;D1/Hkg). Anders; in je leven (Ha;Ovm); mee/mie/
mit 'n waerme(n) wermen/warme(n) (h)and (Kod; RtmGpol; HkzHrh; Kb
Phi;Dl/Hkg), vooral in de uitdr. beter mee'n waermen 'and geve as mee/
bie 'n kouwen (e.d.); geve aj'r nog bin (Dob).
21. As 't mer ietewat kan, doet-ie 't: enigszinseven(tjes)ZVW (Wtk: twij
felt); LvA (Ax); W (Kod: ook ietentwat; Osb;Rtm); ZB (Bzl; Ha; HkzHrh;
IerKbKn;LwdNdp NssRilVVde)NB (Col;Kg;KsWsk)SchD (Bns;Bwh/
Nwk;Dsr;Zr); Phi/T PhiAnl/OvmOvmPoSvnTin)GOfl DlDl/HkgNtg
Ogp). In de vorm ietefat (Ax;Cg;Nwn). Anders: ietsjes (Gpol); maer
'n bitie (Nvt;Dsr); immetjes (Nwk); impertjes (Scherp).
22. Me wille mi/mie/mee de(n) lichten eete(n): het avondeten bij daglicht.
ZVW (GdeNvtSisWtk)LvA (Ax); ZVO-zd (Nwn); W (Dob KodOsb
Rtm); ZB (Bzl;Dw/Ovz: oud; Gpol: mie 'n lichten; Ha; Hkz HrhIerKb
bie den 1.; Kn;Kpl;LwdNdp NssRilWde)NB (Col;Kg;Ks;Wsk)SchD
(Bns; mee ten 1. Bwh/NwkDsr; NwkZr)Phi/T (Phi; Anl/Ovm Ovm mit
-; Po; Scherp SvnTin)GOfl (Dl: mit :oud; Dl/Hkg;Ntg. mitten 1..
Variant: mee/mit 't licht (Bgk;Ogp). Verder: mie de lichten opstaan:
bij zonsopgang (Ax); mee de lichten tuus weze: voor donker (Hrh).
23. Ze most o(a)psto(a)ps naer 'uus: op stel en sprong, plotseling. ZVW
(Wtk); LvA (Ax); ZB (B zlDw/Ovz GpolHkzIerKbKnRilWde)NB
(Ks); SchD (BnsBwh/NwkDsrNwk)Phi/T (Phi; Anl/Ovm Ovm PoScherp
Svn;Tln), Anders; opschops (Ha); op een schop en 'n sprong (Ax);
op de sproenk (Kod); bos (Kod); kop over hat/gat (Ha;Lwd); kop over
kont (Kpl); kerbies korbas (Hrh); per vive la fosse (Gde); over'óóps
(Svn); trek (Zr;Dl).
24. 't Moe toch nie in zeven 'oasten? het hoeft toch niet hals over kop, in
allerijl. ZVW (Gde; Sis; Wtk: mogelijk); LvA (Ax); ZVO-zd (Cg;Kw;Nwn).
Anders; oesten (Kg); 't is toch gêên oest (Bgk ;Dob Kod; Ril; ColBwh/
Nwk;Dsr); hin terve oest (Ha; HkzHrhKn)je mot toch nie gin 'ooien
(Kb); in een zucht (Nvt); zóó affeseren is nou toch óók nie ndódig zêê-
ker (Lam/Kt); 't moe toch nie in un dag en un ure (Kod); op schoppen
en sproeng (Osb); kop over kont (Bzl)Dw/Ovz)kop over hat (Ovm;
Tin); 'óód over gat (Wsk;Phi); j'ei je'n eihen nie zó te weer'n (Ier;
Wde); nie zo gejoge (Dl); ripje rapje (Dsr).
25. Dae hae je over d'n buul: daar wordt je "gewogen", getaxeerd, daar wordt
je doopceel gelicht. W (Kod??); ZB (Hrh: oud, van moeder; Kb: twijfelt,
oud); Phi/T (Po; Scherp;Svn). Anders: over d'orre (Gde;Ax;Bzl)over
de zifte (Ax;Hrh); deu de zifte (Dsr); (over de) nekel/over d'n 'eekel/
hekel (SisKodGpol; Bns; Tin; Dl; Dl Hkg)deur de meule/deu de mole
(Bzl;Dsr;Ovm)over de raspe (Hkz); an den ulster unster?); deur
de kedongs (Dl/Hkg); daor óórd'op den bascuul ghezet (Lam/Kt).
Buul staat voor buidel, volgens WNT o.a. builmolen, grote cylinder-
vormige zeef om gemalen tarwe te scheiden; in WZD, Aanvullingen: buul-
zolder.
26. Noe moe je's op'ouwe mittie/mee die pusstontjes/piestontjes/pestontjes:
klappertjes. ZVW (Sis); W (Bgk;Dob); ZB (Bzl: pie-; Gpol;Ha: pe-; Hkz;
Hrh;Kb: oud; Lwd;Nss: pi-; Rll;Wde); NB (Col: pi-; Kg;Kg: pie~Ks);
SchD (Bns;Bwh/Nwk;Dsr)Phi/T (Svn), Anders: kustontjes (Hrh);
pistolje (Kod); klakkers/klakkertjes (Wtk;Ax); moeskes (Nwn).
27. Alia/allee„aae je sliet: vooruit, naar je bed, naar je nest (gemeenzaam).
ZVW (Gde;Nvt;Sls;Wtk)LvA (Ax?); NB (Ks). Anders: kabaone (Gde:
oud); koeferken (Lam/Kt); kooie (Kod;Ier; Wde)Betje pluum (Bzl); nae
Liesje tieke in Betje pluum (Rll;Bns); 't roest (Bzl); kot(je) (vooral te
gen kinderen) (Gpol;Ovm;Po)de koese (Lwd;Tln); couché (Col).
28. je moe nie vó/voe/voor de mast draoje: niet meer eten dan je kan. W (Kod;
49
