ZEEUWSE DIALECTDAG 1994 Bert Soeters Men is er weer allemaal. Vanuit alle delen van de provincie en daarbuiten zijn ze naar 'De Vroone' in Kapelle gekomen. Oude bekenden onder el kaar, die hun moerstaal spreken. Bij binnenkomst kan men zien, horen en proeven, dat 'een bolus bie de koffie het lekkerste is dat er bestaet'. Het is weer een volle zaal met zo'n 300 dames en heren van meest middel bare leeftijd, waarvan ook enkele in Schouwse/Thoolse, Zuidbevelandse en Walcherse dracht. In zijn openingswoord verontschul digt de voorzitter van de dag zich, dat hij 's morgens vroeg zo weinig 'amazure' heeft, maar dat dat in de loop van de dag wel beter zou gaan en zo starten we de jaarvergadering. De meeste punten zijn hamer stukken. Als toelichting op zijn laatste financiële afrekening zegt Bas Oele, dat hij gezorgd heeft dat de vereni ging niet rijk is, - maar ook niet arm. De heren Meesen, Francke en Oele nemen vervolgens afscheid, na ontvangst van een fraai boek voor vele jaren trouwe inzet voor de Vereeniging. Gedeputeerde Dek, aanwezig namens de Commissaris van de Koningin, weet heel plastisch een amusant verhaal te vertellen, uiteraard in het Zeeuwse dialect, wat het betekent een kat in de zak te kopen. Vervolgens houdt prof. Taeldeman van de R.U. Gent een lezing over de geschiedenis van het Nederlands, de Zeeuwse dialecten en het ontstaan van het ABN. Uit zijn onderzoeken is gebleken dat de dialectgrenzen Noord-Zuid lopen en niet van Oost naar West. Een en ander heeft te maken gehad met de germanisering van de Nederlanden in de 4de, 5de en 6de eeuw na Chr. waarbij een deel, de Franken, vanuit het oosten, via de Rijn, de zuidelijke provincies, België en een groot deel van Noord- Frankrijk ging bevolken, terwijl van uit het noorden over zee de Angelen, Saksen en Juten kwamen, die niet alleen de Kelten in Engeland verdron gen, maar ook op onze kusten - van Noord-Holland tot Duinkerken - neer streken. Prof. Taeldeman toont dit aan met voorbeelden, o.a. betreffende klankpalatisering. Tijdens de 'volks verhuizing' in de Nieuwe Tijd waarbij veel mensen met sociaal aanzien, als gevolg van godsdiensttwisten en oor log, vanuit het zuiden verhuizen naar de Hollandse steden, vermengen het Hollands en Brabants dialect zich en ontstaat het Algemeen Nederlands. In feite, zegt prof. Taeldeman, heeft het water de hollandisering van Zee land tegengehouden. Na de morgenvergadering is er ge legenheid voor aperitief en lunch. Ondertussen worden oude banden aan gehaald en nieuwe contacten gelegd en geanimeerd begint het middagpro gramma. Piet de Blaey bijt de spits af met een sketch over de huidige Axelse dracht en die van vroeger en over z'n oba wiens enige vreugde zijn vrouw was - 9 kinderen. Hij sluit zijn optreden af met enkele zelfgemaakte liederen en dan mag Pau Heerschap invallen voor Sacco van der Made, die tot zijn grote spijt wegens overmacht verhin derd is. Onvoorbereid - Pau zegt hiervan zich te voelen als een ouder ling met een preekje in z'n zak leest hij op sublieme wijze een ver haal uit Ouddorp van dhr. A.H. Tanis voor. Pau mag dat best nog eens een keer doen. Na de theepauze neemt Anja Kopmels het van hem over. Zij zingt op professionele wijze, zichzelf begeleidend op de gitaar, zelfge schreven liedjes: over twee meeuwen op Neeltje Jans; over hornet pellen; molens en turbines; over vrieë opvoeding en over roddelen. Dan volgt een changement voor een schets in Thools dialect door dhr. en mevr. Duijzer en mevr. Meerman over het invullen van de vragenlijs ten voor het woordenboek. Het 'leit motiv' zoals dat in goed Zeeuws heet, was dat iedereen de lijsten moet in zenden, ook al weet men maar enkele woorden. Als afsluiting van deze gezellige middag brengt Engel Rein- houdt zijn liedjes, waarbij het laat- 29

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1994 | | pagina 31