in de muur 'ekrast, in 't poortje, 'k Weet nog
'êêl goeed, dat iederéén docht, dat 't noe nie
lange mi zou dure. Mè 't schoot slecht op. An
't oostfront gieng 't goeed, mè dat was varre
wig. 't Wier een lange zummer.
En toen kwam september vierenvêêrtig.
D'overkant wier bevrijd. Duitsers vluchtten in
paniek in böötjes over de Schelde, mè ze
lieepe soms vast op de plaete, wan z'ao gin
verstand van "aog en lêêg waeter. Ze
verdronke of wiere deur Engelse vliegtugen
beschote; dekking zoeke konne ze nie op die
plaete.
't Was een angstigen tied. Duitse artillerie
schoot ni d'overkant, en d'Engelse schote
trug. Elk moment van d'n dag kon dat
gebeure. Zo vieele d'r op een dag een stik of
wat granaten in 't durp. Janna van Kees
Vreijke kreeg een granaatscherve in d'r 'als
en bloeiden dóód. Thomas, de post, ao nog
'eprobeerd d'r slagader dicht te douwen. Ze
was nog nie lange 'etrouwd. Nog ziee 'k voe
me, 'oe a Jewannes Korstaje, d'r man, totaal
overstuur d'n oprei van de Lange Viele
opkwam, op weg nir 'uus.
Ok begonne toen de bombardementen mie
raketbommen en zwèère bommen, en de
beschieetingen mie mitrailleurs deur Engelse
vliegtugen op d'n toren, die a uutkiekpost voe
de Duitsers was. 't Was eigenlik nie om uut
t'ouwen. Di waere wè pamfletten uut
vliegtugen 'estróóid, dat aolle mèènsen an de
monding van de Schelde wig moste, mè me
woue nie. M'ao aollerlei smoesjes om te
bluven. De monding van de Schelde, dat was
toch Vlissinge? Mè bluve, dat gieng nie mi.
Nog 'óóre 'k Jan Oeele die was toen loco-
burgemêêster zèègge: 'Mèènsen, me motte
aollemille wig.' En toen gienge me, ni
Driewegen, Overzande, Ternisse, en zo. Ööns
gienge ni Ouwelande. Ni Arjaen en Cootje
Westveer, nog femielje van m'n moeders
kant.
Noe zeie ze dat de vliegtugen nie kwaeme a 't
duuster wier; of a dat wèèr was wete 'k nie.
Dus gienge me mie pèèrd en waegen zö tegen
d'n aeven nog wat 'uus'ouwen en zö 'aele. Ik
zou achter in 't 'of de kernienen 'aele, en ik
dee z'in een veilingkiste of 'n bagge of zoiets.
Mè 'k weerden m'n eigen nog a, en ik dee d'r
vee te vee in. En ik kon ze mie m'n vêêrtieen
jèèr nie draege. En toen a 'k om 'ulpe wou,
spronge die rotbêêsten d'ruut. 'k Wist gin
raed. 'Oe a 'k ze toch op Ouwelande 'ekregen
wete 'k nie mi.
En 't bombarderen gieng mè deur. Di is ok
nog 't trieste verhaal van Saore Oost'oek, de
wijkverpleegster, die 't lege durp ingieng om
te kieken of a d'r nog gewonde waere. Ze
kwam nie trug; Jan Platschorre vond 'r,
voorover op d'r knieeën, op d'n 'ofdam bie
Zoeeter, mie 'n bomscherve in d'r rik. Dóód.
Zukke verhalen 'öörden me dan zo noe en dan
vertelle, wan kranten waere d'r nie.
Ik weet ok nog da me m'n Ome Geleijn
Vreijke giengen 'aele. Overaol in 't durp
bomtrechters, verwoeste 'uzen, pannen van de
daeken, kepotte ruten enzevoorts. Ome
Geleijn was gewond, ie ao 'n bomscherve in
zijn bost. Wi a-t-'n lag weet ik nie mi. In een
bèèdde van 't gast'uus, bovenop 'n
bandewaegen mie z'n eigen pèèren d'rvoe
me 'n ni Driewegen 'ebrocht. Di is-t-'n
'esturreve. Laeter, toen a m'a lange bevrijd
waere, 'öörden me dat ok nog Ome Jan. een
jongere broer van m'n vaoder, bie de
bevrijding van Nieeuwland 'esneuveld was
deur een voltreffer. Toen 'k voe 't êêst van
m'n leven m'n vaoder zie schrêêuwe.
Op "n nacht me waere dus in Ouwelande
mikten m'n moeder ööns wakker; ze slieep
aoltied slecht. M'öörden een zwèèr gebrom.
Laeter begrepe me dat dat de landingsbööten
waere, op weg ni Bèèrlande, di a noe de
camping is. Toen begon d'Engelse artillerie
vanof d'overkant te schieeten. M'ao in 't hof
een schuulkelder 'emikt van zandzakken en di
woue me ni toe. Mè me waere 't 'uus nog nie
uut of di kwam een granaat angiere en ie
sloeg bie de buren vlak voe d'r schuulkelder
in. Ze waere net buten en m'öörden ze
schrêêuwe. Nie lange. Toen waere ze dóód.
Ööns durfden nie mi ni buten. Me bin mè in
de gank bluve zitte. M'n zus Jopie, die a toen
nog mè viere was, weet nog goeed dat Cootje
Westveer mie 'n EHBO-kiste op d'r knieeën
zat, en die kiste zat glad onder 't bloeed. 't
Was mè 'n klein wondje an Cootje d'r 'ööd,
en 't ao nie vee om 't lief, mè 't bloeiden
zö.... A 'n granaat kort floot, dan was 'n
vlakbie; a ze lange flote, vloge z'over je 'ene.
Ik bin nóóit mi zö benauwd 'ewist als toen.
Toen a 't schieeten op'ieeuw, lieepe me zö
'ard as a me konne ni D'n Doeel, di ao de
vel'wachter een arrestantencel, en Arjaen
22