MEDEDELINGEN VAN DE WERKGROEP HISTORIE EN ARCHEOLOGIE
Zeeland in de Bataafs-Franse tijd 1795-
1814
De Werkgroep Historie en Archeologie
organiseert op zaterdag 9 december
1995 de negende Historische Studiedag
met als thema 'Zeeland in de Bataafs-
Franse tijd 1795-1814'. In diverse
lezingen worden de landelijke ontwik
kelingen uit deze turbulente periode
geschetst en wordt tevens ingegaan
op specifiek Zeeuwse zaken die zich
toen afspeelden. In de Bataafse en
daarop volgende Franse tijd vond een
lange reeks politieke, maatschappe
lijke, economische en culturele ver
anderingen plaats die de nodige wij
zigingen veroorzaakten in de staats
instellingen, politieke cultuur, fis
caliteit en landsverdediging. Wijzi
gingen die grote invloed hadden op
het openbare leven zoals de nationa
le wetboeken, het decimale stelsel,
de openbare school, de waterstaat,
de statistiek, de nationale posterijen,
de eerste uniforme spelling van de
Nederlandse taal en nationale instel
lingen op het gebied van kunsten
en wetenschappen. Van vele verwor
venheden van onze huidige maatschap
pij zijn de fundamenten in deze peri
ode gelegd.
Het is dit jaar tweehonderd jaar ge
leden dat de Bataafs-Franse tijd een
aanvang namDe historische studie
dag van de Werkgroep zal het belang
rijkste Zeeuwse aandeel zijn in een
reeks van activiteiten die naar aan
leiding van dit feit plaatsvinden en
die gecoördineerd worden door het
Nationaal comité tweede eeuwfeest
Nederlandse en Franse revoluties.
De inleidende lezing wordt gehouden
door prof. dr. N.C.F. van Sas, ver
bonden aan de Universiteit van
Amsterdam en tevens lid van het nati
onaal comité, verdere lezingen worden
verzorgd door drs. L. Zoodsma, ge
meentearchivaris van Haarlem en oud
secretaris van de Werkgroep (over
de 'Homines Novi' in Zeeland), prof.
dr. F.C.J. Ketelaar, algemene rijks
archivaris (over de vernieuwing van
de overheidsadministratie)
Zoals gewoonlijk zal de studiedag
plaatsvinden in de aula van de Zeeuwse
Bibliotheek. Inliggend in deze Neha-
lennia vindt u het volledige programma
waarin tevens is aangegeven hoe u
zich voor deze dag kunt opgeven.
Zeeuwse publieke opinie in de Franse
tijd
Op donderdag 26 oktober 1995 organi
seert de Werkgroep Historie en Arche
ologie wederom een voordracht over
een lopend historisch onderzoekspro
ject. In deze achtste voordracht on
der de titel 'Stemming in Zeeland'
zal de heer J. de Jong ingaan op zijn
onderzoek naar het stemgedrag van
Zeeuwse kiezers over een ontwerp-
grondwet in 1797 en 1798. Op 8 augus
tus 1797 kregen ook de Zeeuwen voor
het eerst de gelegenheid zich hier
over uit te spreken. Nadat dit voor
stel massaal was afgewezen kwam er
een nieuw ontwerp dat in een refe
rendum op 23 april 1798 werd goed
gekeurd. Dit voorstel leidde tot het
in werking treden van de eerste Neder
landse grondwet op 31 juli 1798.
Omdat vrijwel alle volwassen mannen
stemrecht hadden geven de referenda
een unieke doorsnede van de publieke
opinie in Nederland aan het eind van
de achttiende eeuw. De heer De Jong
heeft de uitslagen van deze referenda
geanalyseerd en zet de Zeeuwse uit
slag af tegen de landelijke. Tevens
zal hij ingaan op de bijzondere manier
waarop de referenda plaatsvonden.
Uit de analyse van de uitslagen kun
nen ook conclusies worden getrokken
ten aanzien van de verhoudingen van
kerk en staat, stad en platteland,
steden en eilanden en de positie van
de Zeeuwse katholieken en de ambachts
heren.
De voordrachten lopend onderzoek
zijn bedoeld om onderzoekers met het
publiek over hun historisch onder
zoeksproject van gedachten te laten
wisselen. Tijdens de bijeenkomst zal
het publiek dan ook ruime gelegenheid
hebben voor vragen, opmerkingen,
suggesties en discussie. Ieder die
23