deze afwijzing hem grote schade berokkent en
of men in dat geval maar wil over gaan tot
een algemeen importverbod van dergelijke
gespen.24
Voor veel edelsmeden moet het vervallen
verklaren van het gildesysteem in 1795 dan
ook als een bevrijding zijn gekomen. Dat de
individuele smeden niet hebben kunnen
profiteren van de nieuwe orde hangt samen
met de economische en politieke
ontwikkelingen. Na de Franse periode heeft
het edclsmidsambacht door de algehele
verarming van de maatschappij en de
opkomende industrialisatie in Nederland niet
meer die bloei bereikt die het ambacht, ook in
Zeeland, gekend heeft in de 17de en 18de
eeuw.
♦Museum Mr. Simon van Gijn, Dordrecht. (Tekst van
een lezing, gehouden op 11 maart 1996 voor de
Werkgroep Kunstgeschiedenis van het Kon. Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen).
Noten
1. W.H. Keikes, 'Zierikzeese goud- en zilversmeden
(14de-19de eeuw)'. Antiek 8(1972/1973)111-130.
2. G. van Hemeldonck, 'Een ordonnantieboek van
Middelburg in het stadsarchief te Antwerpen', De
Stavelij 10 (1995)3, 59 e.v.
3. J. de Bree, Zeeuws Zilver (Schiedam 1978), 49. 50.
4. L.E. van den Bergh-Hoogterp, Goud- en
zilversmeden te Utrecht in de late Middeleeuwen (2
dln.. Den Haag/Maarssen 1990).
5. Opvallend is dat dezelfde strafbepaling ook in
Dordrecht geldt voor de leden van de schutterij. Deze
bepaling wordt vermeld in het. aan het eind van dit jaar
te verschijnen, eerste deel van de nieuwe geschiedenis
van Dordrecht.
6. G. van Hemeldonck, a.w.
7. Ibidem.
8. In Goes gemaakt zijn de zilveren stadssleutels uit het
begin van de 19de eeuw. Op goede gronden zijn de
begrafenisschilden van het Goese bakkersgilde uit 1681
toe te schrijven aan een zilversmid. Deze schilden zijn
echter niet gekeurd. Voor een zilveren lepel die in
Goes CdB) gekeurd is zie J.W. Frederiks, Dutch
Silverdl. 3, blz. 3 nr. 7 en blz. 6 afb. 7.
9. Gemeentearchief Goes (GAG), archief stad Goes
(ASG), inv.nr 15 (Notulen van de Raad en Bestuur
van de stad Goes) d.d. 14 januari 1664.
10. GAG, archief Gecombineerde Smedengilde,
Ordonnantie ofte regliment van het Smedengilde
getrokken uijt het bmijn ordonnantiebouck staande
aldaar, fol. niet ingevuld
11. GAG, ASG inv.nr 2527, d.d. 18 november 1766.
12. J. de Bree, Zeeuws Zilver (Schiedam 1978), 63 e.v.
13. GAG. ASG inv.nr Extract uit de notulen van
burgemeesters en rader der stad Goes d.d. 9 augustus
1753. Dc oidonnantie dateert oorspronkelijk van 3
februari 1661. Zie extract uit de notulen Burg. en Raad
Goes, d.d. 12 augustus 1730.
14. GAG, ASG inv.nr 28 (Requesten), d.d. 17
november 1736.
15. GAG. archief Gecombineerde Smedengilde, inv.nr
95 (Naamlijst), d.d. 14 augustus 1694.
16. GAG. archief Gecombineerde Smedengilde, inv.nr
95 (Naamlijst), d.d. 27 juni 1696.
17. GAG, archief Gecombineerde Smedengilde, inv.nr.
1706 (Ontvangboek 1688-1731), d.d. 27 oktober 1700.
18. GAG. archief Gecombineerde Smedengilde, inv.nr
95 (Naamlijst), d.d. 23 april 1694.
19. GAG, archief Gecombineerde Smedengilde, inv.nr
1706 (Ontvangboek 1688-1731), d.d. 15 juli 1704 en
18 november 1705.
20. Gemeente Archief Rotterdam (GAR), Oud
Notarieel Archief, protocollen notaris G. Van den
Abeele. fol. 415, Rekening etc. De taxatie vond op 6
maart 1733 plaats.
21. Maandelykse Neder la ndsche Mercurius, jrg. 1760,
blz. 224.
22. GAR. Oud Gemeente Archief, inv.nr 325
(Requestenboek 14 maart 1774 t/m 5 augustus 1778).
fol. 397 e.v.: d.d. 28 juli 1777, verzoek van Dirkje
Spranger, echtgenote van Pieter Hammevel Mr
Zilversmit.
23. Algemeen Rijksarchief (ARA), archief Generaliteits
Muntkamer, inv.nr 29. fol. 35; 34v en 35v.
24. ARA. archief Generaliteits Muntkamer, inv.nr 29.
fol. 41v; 42 en 43.
14
