nomen, evenals interviews en oude
krantenartikelen
Indien u belangstelling heeft kunt
u zich aanmelden bij:
L. van Belzen, Roelse'sweg 14, 4341
BH Arnemuiden of
R.M. Rijkse, Langeweg 57, 4341 RE
Arnemuiden.
De 'Zeeuwse' Talmoed
De Zeeuwse Bibliotheek te Middelburg
bezit een grote verzameling weten
schappelijke literatuur, waaronder
een collectie judaica die in de 17de
en 18de eeuw al in Zeeland aanwezig
was. Onlangs is een bijzonder boekwerk
in deze collectie 'herontdekt', name
lijk een Talmoed, gedrukt door Imma-
nuel Benveniste te Amsterdam tussen
1644-1647 en afkomstig uit de boeke
rij van de Hervormde Kerk te Vlis-
singen. Dit boek, bestaande uit 12
banden, verkeert tengevolge van het
bombardement in 1940 in een deernis
wekkende toestand. Het kan momenteel
geen gebruiker in handen worden
gegeven. Van deze Talmoed zijn mo
menteel maar 5 andere exemplaren
in openbare collecties in Nederland
bekend.
De sinds kort gerestaureerde synagoge
in Middelburg is voor de Zeeuwse
Bibliotheek aanleiding geweest deze
Talmoed te laten restaureren. De
ingebruikname daarvan biedt een
prachtige gelegenheid een waardevol
werk te visualiseren en zo de maat
schappelijke functie van de biblio
theek vorm te geven, namelijk het
culturele erfgoed te bewaren en te
beheren
Door de beperkte financiële mogelijk
heden van de Zeeuwse Bibliotheek
wordt deze kans momenteel gemist.
Sponsoring is de enige mogelijkheid
om deze restauratie te
realiseren. Het gaat hier om een be
drag van ca. 25.000,-. Van ver
schillende kanten is hierop al posi
tief gereageerd (ABN-Amro Middel
burg, Stichting Vrienden van de
Zeeuwse Bibliotheek en vele particu
lieren) en door het uitgeven van een
mooi boekje over de Talmoed probeert
de Zeeuwse Bibliotheek deze restau
ratie te verwezenlijken en mogelijk
andere restauratie-projecten te
realiseren door het opzetten van een
zogenaamd 'oud-bezit' fonds.
Het boekje is geschreven door dr.
Adri K. Offenberg, conservator van
de Bibliotheca Rosenthaliana van de
Universiteitsbibliotheek Amsterdam
en met de hand gezet en gedrukt in
een fraaie typografie door De Ammo
niet uit Leiden, een hoogstaande
Nederlandse 'private press', in een
oplage van 450 exemplaren.
Het is getiteld Ot letovah - teken
ten goede, een passende titel voor
het doel waarvoor dit boekje bestemd
is, en het bestaat uit 16 pagina's
waarin uitgelegd wordt wat de Tal
moed is, de drukgeschiedenis van
de Talmoed wordt beschreven en inge
gaan wordt op het Zeeuwse exemplaar
middels een hypothese hoe dit exem
plaar in Zeeland is terechtgekomen:
misschien via de beroemde Middelburg
se theoloog Adam Boreel, heer van
Duynbeeke (1603-1666). Het geheel
is verlucht met 2 afbeeldingen uit
het Zeeuwse exemplaar.
Mocht u gei'nteresseerd zijn in een
exemplaar van bovengenoemd boekje,
en daarmee de restauratie helpen
verwezenlijken, dan wordt u vriende
lijk verzocht om 31,50 over te maken
op girorekening 1617045 t.n.v. Stich
ting Vrienden van de Zeeuwse Biblio
theek te Middelburg o.v.v. Talmoed.
U krijgt dan het boekje per omgaande
thuis gestuurd.
Ronald Rijkse
Bijdragen door de AWN-afdeling Zeeland
Wij zijn de redactie van Nehalennia
zeer erkentelijk voor het feit dat zij
de AWN-afdeling Zeeland de gelegenheid
biedt kleine bijdragen te leveren be
treffende de activiteiten van de afde
ling. Dit is vooral aardig omdat diver
se AWN-leden tevens lid zijn van de
Werkgroep Historie en Archeologie
en omgekeerd. De lezers van Nehalennia
hebben reeds meerdere malen artikelen
onder ogen gehad over zaken waar
de AWN (Archeologische Werkgemeenschap
voor Nederland) nauw bij betrokken
was. Dat zal hopelijk in de toekomst
zo blijven. In dit nummer treft u bij
voorbeeld een bijdrage aan over de
vondst van het kasteel van Valkenisse
34
