BEANTWOORDING VRAGENLIJST SEPTEMBER 1996
(terugontvangen (slechts!) 62; te laat (juni'95) 2)
1. 'k Bin hlad beschouwd: helemaal verbrand (door de zon). W BgkDob; Kod
Ok;Obs;Rtm); Phi/T (Tin: hoed beschouwd) Anders: 'k zin gebakken
en qebloakerd in de zon (Cg) bruun as'n beier van 't zunnetje (Kn);
heblaekerd (Ks); (h)estoofd (ler;Ks); 'k zitte onder den brand (ook
bij uitslag Po)
2. Eêst vanqe, dan knippe: de huid niet verkopen voordat de beer gescho
ten is. W (Kod:dêêle) ZB (Hkz); NB (Ks). Anders: qien "mossels"
roepen veur dagge on de 'uizen zit (Cg), 't vel nie verkope voe den
beer is 'eschote (Bsl); den oest nie verkopen voodat 'n in de schure
zit (Ier); êêst vanqe, dan schuwe (Ks); je mot 't êêst in je zak (of
viengers) êêr ajje 't uut kan heeve (Svn); ie ei't nog nie in z'n zak,
ie reken a vooruut (Svn).
3. Av vesêêr t/affeseer t) 'n bitje/bitsjen schiet een beetje op. ZVW (Bvt;
Gde) LvA (Ax;Nz); LvH (Klz: avvezeer wa');ZVO-zd (Cg;Nwn); W (Bgk;
Dob: mogelijkKod ;Ok ;Osb; Rtm)ZB BslBzlDw/Ovz Gs HaH kz H rh
IerKnKplKtgNss)NB (Col;Kg;Ks); SchD BnsDsrN wkPhi/T (Phi;Ovm
Po;Scherp ;Svn ;Tln ook met alleeGOfl (Ntg;Ogp;Sah;Smd)Anders:
mik een bitje komaf (Kn); let ae me wapperen (Ier); deur doen (Ovm).
Naast de gebiedende wijs ook: dat avveseert/affesêêr nie: dat schiet niet
op Kod; Rtm;Wsk)Verder nog: ei-je j'n avveseerschoenen an (Hrh).
4. 't Weer is ontlaetend: gezegd als na vorst de temperatuur boven nul komt.
Phi/T (Svn: verwijst naar drs. Buisman, 7 Eeuwen winterweer; Tin:
wsch. verouderd); GOfl (Ntg;Ogp). Anders: opdóöie (Dw/Ovz); omhedrooid
(Col); 't weer krieq wee 'n omslag (Ks); 't wintert over (Po).
5. Die wil 't vèrreke van achter opvreeten: probeert 't beste deel van de
erfenis te bemachtigen. LvA (Ax); W (Bgk;KOd); ZB BslBzlDw/Ovz ;Gs
HaHkzHrh/Ovztwijfelt; ler;Kpl;Ktg: ook ruimer: wil van een ander
profiterenNss)NB (ColKgKsWsk) Anders: die bedeel z'n eigen (Nz);
ie 'ael aoltied de krent'n uut de pap (ler;Kn). Andere bet.: ie dienkt
dat 't verreke vanachter opqevreeten 'oord: is achterdochtig (Kod;Osb;
Hrh;Kn)
6. 't Is a vêê jaeren vrom: geleden, terug. LvA (Ax) ZB (Bzl;Dw/Ovz:
oud; GsHaHrh;Hrh/OvzIerKnKpl)NB (Col;Kg;Ks); SchD (Bns:
vromme; Dsr); Phi/T (Phi;Po: van vee j. vrom;Tln: van vader uit Po);
GOfl (Ntg;Ogp). Anders: 't lei 'n ende achter ons (Ovm). Verder:
vromkomme (Kn;Svn); vrom(me) terug (uit het ziekenhuis) (Sah) om
en vromme: retour (Dsr).
7. Pa's 'n qrooten onko: een stuk onbenul, onverstand, sukkel, sufferd.
ZB (Ier); SchD (Dsr); Phi/T (Ovm;PO: oud;Svn;Tln: alleen van mannen).
Anders: da's nun grüüten mutten (Cg) 'n qróóten onkunde (Hrh/Ovz);
onkunde (Kg); 'n gróóte hek (Ks); die is glad gek (Hkz); 'n óariqen
(Dw/Ovz); 'n onqesnikkerden (Osb); 'n ruuge tuut (Po); (heeft) glad
gin ola (Hrh); glad gin voerige (Hrh); ie ei gin kommoosie (Ovm); da's
een kind! (Ok) 'n 'ól 'oat Kn) bemboes Ktg) schoefel Ktg)
onstranten boensoenk (Ktg); olleko (Phi).
8. Da bin qemaokte/qemikte/qemaekte mouwen: dat zijn fratsen, krokodillen
tranen, dat is aanstellerij. ZB Bzl ;HaHrhKn)NB (Col). Anders:
't bin mè finten (Ha;Phi); fertuten (Ovm); zit mee streken (Cg) da's
(mè) qemaekt, ie doe mé hemaekt NssPoSahSvnSmd)hemaekte kost
(Po). Andere bet,: dat is duidelijk. (Ged).
9. Proaten over tjoekjes en kalf'aezen: over koetjes en kalfjes.
Opmerking Scherp: staat kalf'aezen misschien voor kalfvaezen? LvA (Ax);
ZB (Gs: over tjoekjes (en kalfjes); NB (Ks). Anders: in en uut praete
49
