een verdronken stukje Zuid-Beveland (Goes 1995). Hier
ook verdere literatuurverwijzing.
6. Genealogisch centrum. Goes.
7. Deze weel was ontstaan door de Allerheiligenvloed van
1 nov. 1570. Deze vloed overstroomde Valkenisse
volgens A.J. van der Aa. Aardrijkskundig woordenboek
der Nederlanden (dl. II, Gorinchem 1848, 514) via
dezelfde scheidingsdijk. de Groene(n)dijk: aan de
oostzijde door den zoogenaanulen Groenendijkvan welke
een weel, genaamd Klaaskensweel, is overgebleven, dus
genoemd naar den eigenaar van een huis daar te vinden
die Klaas genaamd was'. J.P.B. Zuurdeeg, Inventaris van
het archief van het Waterschap Waarde. 1644-19.59 (Goes
1969), meldt meer plausibel dat de Groenendijk, de
binnendijk tussen de heerlijkheden Waarde en Valkenisse,
doorbrak nadat eerst Valkenisse was overstroomd. De
Klaaskensweel is nog te vinden in de zuidoosthoek van de
Waardepolder. Volgens B. Oele(PDB, Middelburg) blijkt
uit vergelijkend kaartonderzoek echter dat deze weel de
Meulweel (zie noot 8) is; de Klaaskensweel zou dan
gedempt zijn, en liggen in de meest westelijke hoek van
de Emmanuëlpolder.
8. De Meulweel. naar de nabije molen genoemd, wordt
o.a. ook vernield in 1662 bij de verkoop van een stuk
land in de Hoge Ryem, welk stuk zuidelijk aan de
Meulweel en oostelijk aan de zeedijk grensde (RAZ,
RAZE 3508). Het voormalige poldertje De Ho(o)ge
Ryem, gelegen ongeveer bij Gawege. werd vóór 1269
langs de Hinkele bedijkt (C. Dekker, Zuid-Beveland,
Assen 1971, 121).
9. Waarde sueerde na 1571 (tot 1682) door de sluis van
Valkenisse (J.P.B. Zuurdeeg, a.w). Deze was de sluis
aan de Meulweel. Zuidelijker, aan (of in) de Geuyile. lag
nog een sluis, via welke Valkenisse en de Oude Polder
(van Valkenisse) uitwaterden. Deze heette 'de sluijs van
oosten in' en wordt vermeld in de Overlopers van
Valkenisse van 1558 en 1580 (uitg. P.A. Harthoorn/Prae
1600 Club 39 en 40) en die van Waarde, Valkenisse en
de Westveerpolder van 1664, gemeten 1636 (uitg. J. de
Jonge/Prae 1600 Club 015).
10. J. Smits, 'Een bolwerk op Zuid-Beveland.
Geschiedenis van het fort op het Keizershoofd', in: R.M.
van Heeringen et al., a.w. in noot 5, 45-63.
11. C. De Waard, Inventaris van kaarten en teekeningen
in het Rijksarchief in Zeeland (Middelburg 1916), inv.nr.
662; kopieën van Nagtglas (1876) en De Nooyer (1929).
12. M.F:. Lantsheer en F. Nagtglas, Zelandia Illustrata
dl. II (Middelburg 1880), 41.
13. J.B.V. Weiten, 'Het behoud van de oude toren van
Kortgene tussen 1532 en 1684', Zeeuws Tijdschrift
37(1987)5, 177-179.
15
