industriële monumenten is hierdoor
toegenomen. De landelijke aanpak ging uit
van het principe dat eerst geïnventariseerd
moest worden wat er in Nederland nog aan
jongere bouwkunst en stedebouw aanwezig
was, om vervolgens te kunnen selecteren wat
hiervan behouden zou moeten blijven door
aanwijzing als monument. De uitvoering
hiervan werd verricht in twee opeenvolgende
projecten met de afkortingen MIP en MSP:
Monumenten Inventarisatie Project en
Monumenten Selectie Project.
Ook in Zeeland is tussen 1988 en 1990 het
MIP uitgevoerd. In totaal 5300 objecten en
complexen van jongere bouwkunst en stede-
bouw uit de periode 1850-1945 zijn geïnventa
riseerd en vastgelegd in drie regio- en dertig
gemeentebeschrijvingen. Een selectie hieruit is
gepubliceerd in een voor een breed publiek
bestemd overzichtsboek.6 Het Monumenten
Selectie Project (MSP) is thans nog aan de
gang. Verschillende monumenten zijn reeds
voorgedragen voor plaatsing op de
monumentenlijst.
Afbraak of herbestemming?
De romanschrijver Herman de Man (pseudo
niem van Salomon Hamburger) bepleitte voor
de laatste wereldoorlog vol overtuiging de
afbraak van windmolens, op het moment dat
ze niet meer als zodanig dienst deden! Een
pleidooi dat toen al weinig weerklank vond,
en dat tegenwoordig zéker niet zou vinden.
Wil een politicus zich vandaag ongeliefd
maken, dan moet hij een molen doen slopen.
Nee, tegenwoordig reist prins Claus naar
Zeeland af om in zijn kwaliteit van bescherm
heer van de vereniging 'De Hollandse
Molen', met overheidsgeld gerestaureerde
windmolens weer in bedrijf te stellen.
Koesteren, dat doen wij onze molens als het
even kan, ook al vervullen de meeste al lang
niet meer hun oorspronkelijke functie.
Andere gebouwen daarentegen, andere onder
delen van het industrieel erfgoed kunnen
geheel tegenstrijdige emoties oproepen. Het
oude fabrieksgebouw, de vervallen sluis of de
overwoekerde tramremise is voor de één een
lelijke sta-in-de-weg, maar betekent voor de
ander een kostbare en tastbare herinnering aan
een voorbije fase in onze technische ontwik
keling.
Een vaak belangrijke factor voor het behoud
De Zeehondenwerf te Vlissingen aan het begin van deze eeuw.
1 8
