van industrieel erfgoed is de mogelijkheid tot
herbestemming. In Zeeland zijn hiervan
diverse positieve voorbeelden te noemen: het
Arsenaal in Vlissingen (attractiecentrum,
theater), de watertorens in Vlissingen
(kantoor) en Oost-Souburg (expositiegebouw),
de meestoof in Wilhelminadorp en de
houtloodsen in Goes (beide woningbouw).7
Toch gaan er ook nog met zekere regelmaat
beeldbepalende gebouwen tegen de vlakte.
Een Zeeuws voorbeeld dat zelfs landelijke
afkeuring oogstte was het neerhalen van het
karakteristieke fabrieksgebouw van meel
fabriek 'Walzenmolen' in Sas van Gent. ten
behoeve van, nota bene, een winkelcentrum."
1996: Jaar van het Industrieel Erfgoed
Om dit in de toekomst te kunnen voorkomen
dient vooral het maatschappelijk draagvlak
voor het behoud van industriële monumenten
vergroot te worden. Vandaar dat 1996 door
het Projectbureau Industrieel Erfgoed en de
Rijksdienst voor de Monumentenzorg is
uitgeroepen tot Jaar van het Industrieel
Erfgoed. Op 29 februari werd het jaar
V*
A
V\a°c
otticieel door staatssecretaris A. Nuts
geopend. Dit gebeurde in één van de toppers
van dc internationale bedrijfsmonumenten, de
door Van der Vlugt en Brinkman ontworpen
Van Nellefabriek (1926-1930) in Rotterdam.
Tevens presenteerde P. Nijhof, autoriteit op
het gebied van de industriële geschiedenis,
zijn fotoboek met een staalkaart van
industriële monumenten in Nederland.9
Gedurende het hele jaar worden activiteiten
georganiseerd, waar kennis kan worden
gemaakt met het industriële erfgoed van
Nederland. Twee van die activiteiten zijn
inmiddels al achter de rug: wandelen langs
industriële monumenten tijdens het Nationaal
Museumweekend (22 en 23 maart) en ze per
fiets bezoeken tijdens de Landelijke Fietsdag
en Nationale Molendag (11 mei). Er volgen er
echter nog vele, onder andere tijdens de Dag
van de Architectuur (29 juni), de Open
Monumentendag (14 september) en de
Techniekweek (6 tot 12 oktober). Op 31
augustus start Teleac tevens een twaalfdelige
TV-serie met een begeleidend boek.
Ook in Zeeland zullen diverse activiteiten
plaatsvinden of zullen reeds bestaande
activiteiten op het thema inhaken. Voor de
meeste van deze activiteiten geldt, dat zij
inhoudelijk zijn verbonden aan het water.
Voor Zeeland was, óók ten aanzien van het
industriële erfgoed, het water vaak bepalend.
Wandelroutes
Op 19 april, de dag vóór het Nationaal
Museumweekend, werd in het Techniek-
museum in Delft het eerste exemplaar van het
boek 50 wandelingen langs industrieel erfgoed
overhandigd, liet boek is een uitgave van 'Op
Lemen Voeten'. Van de vijftig in woord en in
kaart beschreven wandelingen voeren er drie
door plaatsen in Zeeland. Zo zijn er
wandelingen uitgezet in Middelburg (handel
en verkeer), Vlissingen (werken aan het
water) en Yerseke (oesterputten). Alle
wandelingen hebben een museum als vertrek
punt.10
Dag van de Architectuur
De Dag van de Architectuur valt dit jaar op
zaterdag 29 juni. In Zeeland zal door de Bond
van Nederlandse Architecten en het Overleg
Hedendaagse Architectuur op die dag de
aandacht worden gevestigd op een eigen
selectie van industriële monumenten in de
provincie. Dit geschiedt via een
tentoonstellingsbox, opgesteld in Goes, en een
speciaal affiche. Verder zal een openbaar
debat aan het onderwerp worden gewijd. De
tentoonstellingsbox zal na de Dag van de
Architectuur nog op verschillende plaatsen in
Zeeland te bezichtigen zijn.
Open Monumentendag
Ook de Open Monumentendag van 14 septem
ber zal in Zeeland in het teken staan van het
industrieel erfgoed. Zoveel mogelijk
industriële monumenten, van watertoren tot
meestoof, zullen die dag toegankelijk zijn. In
nauwe samenwerking met de Zeeuwse water
schappen zal vooral één bepaalde categorie
van monumenten in het bijzonder aan de orde
komen, te weten de monumenten die direct
met de waterbeheersing hebben te maken, met
name de gemalen.
19
