waarschijnlijk het motto op de oorkonde
in gedachten:
'iVlie de Zêêuwse spraeke, kan je vêê
vrinden maeke'.
C.iVI. Martens
Oozetrekker
Een paar weken terug hoorde ik op
Omroep Zeeland een vraag over de
Oozetrekker en waarvoor deze gebruikt
werd. Om dit duidelijk te maken moeten
we eerst het paeretuug beschrijven.
Dit tuug bevat ruwweg drie gedeelten:
1. De tóóm (het hoofdstel) met het
gebit.
2. Het grêêldit ging om de hals
van het paard. Onderdelen waren
de kossens, de klippels, de klossen,
de truiten en het slot.
3. Het achtertuug met de rikrieme,
de buikrieme, 2 lange oozen, 2 korte
oozen, de striengen en de knevels.
Door de oozen werden de striengen
getrokken. Deze waren nieuw soms
erg stug. Daarom was een oozetrek-
ker nodig om de striengen door de
oozen te krijgen.
Een oozetrekker was een stuk ijzer-
draad van 1 meter, met aan een
einde een haak en aan het andere
eind een oog als handvat.
De striengen steke was het werk voor
de opperknecht. Die moest de goede
lengte van de striengen bepalen.
Waren ze te kort dan raakte het paard
met de benen het zwienk of te lang
dan kon het paard buute de strienge
stappe. Ook moest men rekening houden
of het paard in de ans (links) of in
de roe (rechts) werkte. De binnen-
striengen moesten iets korter zijn
dan de buutenstrienqenNa 1930 werd
het paardetuig aangepast. De garelen
waren niet meer gesloten maar open
met een riemsluiting. Het leren
achtertuig werd vervangen door het
planketuug met korte staender. Dit
had veel minder onderhoud nodig.
P.J. van Langeraad
D'n Hil
Op 'n gegeeve aogenblik docht'k bie
m'neige: Dat woordji hJJ^ stoeet vast
niejt in 't Zieewse Woordeboek.
Dat wi'k noe toch ieerst's eevejnies
voor ieens in voor altied vastelle deur
in 't woordeboek te kiekene of 'k dieer
geliek in hea'e, of niejt. In laet't'r
noe verdraojd nog an toe wèl in stoeo.
In wi'je wel glao'e - in da's echt 'n
bee'i kinderachteg va'm'n - da'k dat
nog jammer vong aok dat't'rfn
stieng. Ik leevende in de veronger-
stelleng dat dat 'n woordji was dat
wiele Ouddurpers noe 's hieelemaele
voor uus eige allieene hao. Mar niee,
oeor. Moeoj niejt! Ik zat'r lieelek
naest. Vollegens dat Zieewse Woorde
boek komt't aok op Schouwen-Duuve-
land voor, al zeage ze dieer netuur-
lek 'd'n 'il' in plekke van 'd'n hil'
mit 'n echte 'h' d'rvoor, zoeoas wiele
dat doewe.
Kennelek hea'e wiele Ouddurpers wat
mit Schouwen. Dat komt, omdat m'n
oeojt zellefs zoeo duchte bie mekaore
'eleege motte hea'e, da'm'n mekaore
oover waeter an konne roope, hea'k
iejvers 'eleeze. Trouwens we binne
toch aok allebiee 't land van de
'haoqe baomen' in plekke van 'n land
mit die Zieewse 'hóóge bóómen'.
Dieer hea'k toch niejt zoeo lange
'elee in 'Nehalennia' wat oover
'eeschreeve, wee'ie wel?
Gek eigelek dat ze dat woordji hM^
op Flakkiee niejd'n kenne. Om uus
te pestene zeie ze dan: 'Doew 't
haeki op 't heeki, aors laope de
tiekens oover d'n hil'! Niee, Oud-
durpers binne niejt zoeo in tel bie
de FlakkieenaersZe vonge uus al
tied mar 'n bee'i achterlek, glaov'k.
wiele Ouddurpers wiere op schoole
in M'nheersen dan aok altied uut'-
elache om uus 'goeo-, stoeo- in
sloeo'ne', da'm'n zeie 'elache,
'ezeid, 'eschreeve' in plekke van vol
uut qelache, gezeid in geschreeve,
in om nóg wel 'n paer van die tiepies
Ouddurpse ofwiekengen op 'i gebiejd
van woordgebruuk in uutspraeke.
Ze hao dieer op Flakkiee in de
vaorste vaorte niejt in de gaaten dat
dat woordji hM^ geweun 'n oerouwd
Germaans woord is - kiek trouwens
mar nae 't nog bestoeonde lengelse
woord 'hill''t Beteekent niks aors
as heuvelduin, hoog aangewassen
34