zou over een leugen dienken (Kn); van de alg. bekende uitdr. de vol-
qende vorm: 'a't mao waor is' zeggen ze in de Jodenkèrke (Gde) en
met 'zingen' vermeld door Kod en Ovm;Bns zegt: 'wie weet of 't waar
is' stond in Schuddebeurs op de zolderbalken van een café - Dsr geeft
dezelfde uitdrukking en specificeert: boven de toog van het oude café,
dat nu een 'hostellerie' is.
10. Je moe/mó/qe moet nie de leste man de zak opgeve: niet de laatste wil
len zijn. ZVW (Gde: als laatste blijven plakken in een café; Nvt);
LvH (Klz); ZVO-zd (Cg: - - de zak op willen geven, Nwn); ZB (Bsl;Bzl;
Ha: ook - - de pak opgeve; HkzHrhIer; Kpl ;Schr pakNB (Kg);
SchD (Bns: gehoord van grootmoeder als te laat thuis;Dsr); T (Ovm;
Scherp;Svn;Tln)GOfl (Dl/Hkg: vaag bekend;Odp). Anders: de laatst
man blaast het licht uit (Nz: schippersuitdr. na een avond buurten);
je mo nie op 't achterste énd stae (Bsl); je mó nie van achteran komme
(Po); - - pinnemaeker wezen (Kn); ieëne soldaat kan op 't leger nTiT
wachte (sic) (Ovm)
11. 't Is makkelijk as j'om de keuze van de trap nie vaolt: als het, bij een
beslissing, er niet op aan komt, als er geen risico bij loopt. Geen be
vestiging. Anders: 't is makluk ajje d'r nie om 'oef te raejen (Po);
ajj'r nie om heeft dan bluuft't effenof (Svn).
12. 't Voorkom vee erregewêêre as d'n bok nie vet is: het voorkomt veel
ruzie als er niet veel te erven valt. LvA (?Ax?). Anders: als er niet
veel van de karre valt (Nz); - - atter nie vee t'aelen is (Bzl); zie ma
gauw da-je tuus komt; d'r val niks t'aelen (Ovm)
13. Daor qao 't mi grossen en g'êêlen: daar is men niet spaarzaam, daar
wordt met geld gesmeten. Geen bevestiging. Anders: dao qhaot 't/'t
gae van d'n qróót(e)n 'óópt got dor van d'n qruëten 'uëp (Ax;Kn;
Nwn); - me schoppen naar binnen, mee de kruwaqen er uit (Nz); (daar
gaat) 't mie/mi schoppen (d'r) uut Hkz;OvmTin) die hooie 't mie
schoppen d'r uut (Hrh); di/dae qooie/hóóie ze het over de balke/ den
balk BslBzl ;Svn)di wordt mè over de balke 'ehooid (Ier); dao bak
ken ze z'in de panne (Gde)daor gon't er nie zuu proffijtiq oan toe
(Cg); di lappe z't deur de billen (Hkz); (daar zijn ze) ruum'andiq (Kg).
11. Iemand in de penne trekken: hem teveel laten betalen. ZB (Schr).
Anders: iemand 'n klüüt aftrekken (Cg); die ha ze een vere uut z'n
gat getrokke (Dl/Hkg); een poot uuttrokken/uuttrekke (Kn;Ovm); een
póót uutdroaie/uutdraai'n VVsk; DsrIer) iemand mee d'n 'óógsten dienst
beqraeven (Gde); iemand laete ofleqqe (Odp); biebeer doen/doe/doeë
NwnBslHkz;Scherp) bie den bok doeë (Dob;Kod); iemand pluumen
(Bzl); ie schrief mie een vurreke (Hrh).
15. Iemand van klienkert ni qaeper stiere(n) van het kastje naar de muur,
van hot naar her. Zie voor een mogelijke verklaring onder 'Extraatjes'
(Hrh). ZB (Hrh;Schr); NB (Col). Anders: van 'uut noa jêr (Klz: verg.
bij paarden: van utem of van êr'm naar rechts, resp. naar links);
van 'uut nar 'ér (Nwn); van biebot nae babbot (KOd;Tln); van bieboe
ni baboe AxHkz Ndp; Tin) van bibo ni babbo (Gde; N vtWtkHrh KnKtg)
van biebo(o)rd hae babbo(o)rd DsrDl/Hkg)van babboord nae bieboord
(Svn); van hot ni hinder (Ier).
16. Z'n beste koeie eet pompe: hij doet water bij de melk. Verg. het
'extraatje' bij vraag 30 (Dw/Ovz). ZVW (Nvt;Wtk). Anders: ie kom van
Waotervliet (Gde); 't is van koetje kraentjes (Scherp); de koeie ei
deurgeregend (Bsl); me'n buü uut 't zuudwesten (Kod); die ei blauwe
melk z'n koeie heef blauwe mellek Ax Po't is mellek mi blauwsel Po
ie mikt de melk dinne (Bzl); d'n emmer spoele (Dsr).
17. 't Is 'n kwaoie komenschap: een onvoordelige, slechte koop. ZB (Ndp:
kwaed kóópmanschap) NB (Col). Anders: een kwaoie/kwaeê kóóp/koop
G deB s Iis 'r mi bedroge (Nwn); bie den beer qedae (Svn); jn^
38