Het stond vernieuwing in de weg Hans Sinke Deze dag richt de aandacht op het industrieel erfgoed in de provincie Zeeland. Lange tijd had en eigenlijk nog steeds heeft Zeeland echter een sterk agrarisch karakter wat niet direct een associatie oproept met rokende schoorstenen en uitgestrekte bedrijven terreinen. In veel gevallen is het erfgoed uit de industrialisa tie periode bescheiden in omvang en belang, slechts zelden omvangrijk en beeldbepalend. In de periode 1988 tot 1990 werd het Monumenten Inventarisatie Project in de provincie Zeeland uitgevoerd. Tijdens deze inventarisatie bleek dat al een belangrijk deel van de tastbare herinneringen aan de industrialisatie periode aangetast of verdwenen was. Wat de laatste jaren echter in het bijzonder opviel is het hoge tempo waarin, juist in de korte periode tussen de inventarisatie en nu, het restant van het industrieel erfgoed toch nog sterk is verkleind. Veel objecten die tot het industrieel erfgoed gerekend worden bevinden of bevonden zich vaak dichtbij of ook wel in oude woonkernen. Door uitbreiding van bebouwing zijn ze in de loop van de tijd niet zelden midden in een stads- of dorpshart komen te liggen. Nadat de gebruiksfunctie van een bedrijfsobject wegviel volgde in veel gevallen sloop of ontmanteling, vooral als de druk op het betreffende terrein vanuit de stads- en dorpsvernieuwing groot was. De sterk groeiende vraag naar woningbouw- en winkel lokaties en hoge onderhouds- of verbouwingskosten doet veel industrieel erfgoed de das om. Soms lijkt ook de bereidheid om industrieel erfgoed in een te rehabiliteren buurt op te nemen niet groot omdat men blijkbaar met geheel schone lei wil beginnen. Ondanks een groter wordende belangstelling staat industrieel erfgoed nog vaak vernieuwing in de weg. Hoewel tijdens de uitvoering van het Monumenten Inventarisatie Project het aantal geïnventariseerde vertegenwoordigers van de industrialisatie periode bescheiden was, bleek het aanbod toch heel gevarieerd te zijn en bood het nog een vrij compleet beeld van alle ontwikkelingen. Nu de selectieprocedure wordt uitgevoerd ziet het beeld er al heel anders uit. Een aantal categorieën gebouwen en objecten heeft geen vertegenwoordigers meer in de provincie, andere bezitten slechts nog 'zeldzame' voorbeelden die uit historisch of technisch oogpunt beslist niet de meest interessante hoeven te zijn. Uit het oorspronkelijke aanbod van het Monumenten Inventarisatie Project is de volgende, betrekkelijk willekeurige, greep van karakteristieke objecten gedaan, aangevuld met enkele objecten van net na de MIP periode. Veel hiervan is ondertussen verdwenen. Een klein aantal wordt behandeld in het Monumenten Selectie Project (de selectie procedure) en komt mogelijk in aanmerking voor Rijksbescherming. De rest blijft echter min of meer vogelvrij. 37

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1996 | | pagina 39