Walen, wel niet zo wild als Spanjaarden,
maar duur, want hun voeding kwam voor
rekening van de stad.
Om precies te zijn kostte dat iedere dag weer
37 zilveren Carolusguldens.
Die had Vlissingen niet; het geld moest dus
geleend worden.
Tenslotte was door het contact met
Vlaanderen half Vlissingen tot het
calvinisme overgegaan.
In de duinen van Dishoek hield men
hagepreken, de eerste in de Noordelijke
Nederlanden! De magistraat nam het hele
bezit in beslag van elke burger die als
calvinist stierf. Maar als die Spanjaarden
kwamen, kwam dan hun leven niet in
gevaar?
Kanonnen naar de kade
Enkele Spanjaarden komen aan wal en gaan
naar het stadhuis. Op onhebbelijke wijze
eisen zij de inkwartiering te regelen. Maar
dan komt Jan van Cuyk, heer van Erpt in
actie. Gegevens over hem ontbreken;
mogelijk was hij een adellijk heer uit de
Zuidelijke Nederlanden.
Blijkbaar straalde hij gezag uit, want hij nam
de leiding. Hij eist van de magistraat de
sleutels op van het 'Tuighuis', waarin de
wapens van Vlissingen zijn opgeslagen. De
magistraat weigert!
De menigte trapt dan de deuren van het
Tuighuis open, sleept kanonnen naar de kade
en vuurt in de richting van de schepen.
Anderen hebben de kwartiermakers in hun
boten gezet en geadviseerd als de
wiedeweerga te verdwijnen. De uit
Antwerpen afkomstige transportschepen
voelen niets voor vechten en varen naar huis
terug.
De Vlissingers ontwapenen de Walen, die te
wandelen worden gezet naar Middelburg.
Dat heeft al een Spaanse bezetting en zal
verder wel voor hen zorgen.
Ijlings wordt ook de half afgebouwde citadel
afgebroken en met de grond gelijk gemaakt.
Er is bij dit conflict niet één dode gevallen.
Maar Alva is nu, behalve zijn Bril, ook nog
zijn fles kwijt. De Zeeuw zegt immers niet
K//ssingen, maar K/essingen.
Vlissingen zei dus nee tegen de graaf van
Zeeland. Zijn ze vergeten, dat die ook
koning van Spanje is? En daardoor beschikt
over het grootste en beste leger en de
grootste en beste vloot in die tijd?
Vlissingens gouverneur heeft ze genoeg
gewaarschuwd: 'Gij kent nog luttel des
Coninx macht. 1st dat ghy obstinaat blijft,
wat hebt ghy goeds te verwachten?
Nu, daarover maakten de Vlissingers zich
geen illusies. Zij kozen uit hun midden een
'admiraal', Ewout Pieterszoon; een stevige
vent, die wegens zijn gedrongen gestalte
algemeen 'Worst' werd genoemd. Worst
had goede betrekkingen in Antwerpen; daar
kon hij aan wapens en munitie komen.
Voorlopig beschikte hij over tien schepen.
Aan bemanningen geen gebrek. Zeelui toen
leerden naast varen ook al gauw vechten.
Nu had Oranje, juist voor datzelfde jaar
1572, een plan gemaakt om de Nederlanden
van vier kanten tegelijk binnen te vallen. Hij
rekende daarbij op veel steun van de
Hugenoten, die hij en zijn broer Lodewijk in
hun strijd in Frankrijk in eigen persoon
hadden bijgestaan. Helaas, ook dit nieuwe
plan, geboren na vier jaar moeizaam herstel
van het fiasco van de strijd in 1568, is
gedoemd te mislukken. De
Bartholomeusnacht zal aan alle Franse steun
abrupt een einde maken. Maar dat was nog
toekomst.
Eind april hadden Veere en Amemuiden zich
Amemuiden
6
