naast Vlissingen aan de zijde van Oranje
geschaard. Veere was heel belangrijk; daar
bevond zich het arsenaal van de Habsburgse
vloot.
Alva had er 2.000 scheepskanonnen
opgeslagen als deel van zijn plan om Mary
van Schotland te gaan helpen bij haar
opstand tegen Elisabeth. Maar die is in de
kiem gesmoord; tweeduizend kostbare
scheepskanonnen vielen nu de Zeeuwen in
handen. Maar overigens heerste er in de
eerste zes weken na de befaamde zesde april
een beklemmende stilte in de Nederlanden.
Tot de mare de ronde doet, dat Lodewijk van
Nassau op 24 mei met Franse hulp bij
verrassing Bergen, de hoofdstad van
Henegouwen heeft ingenomen. Dan is het
hek van de dam! Den Briel werd door die
onpopulaire Watergeuzen bezet.
Maar Vlissingen had zichzelf bevrijd. Was
dat toch mogelijk?
Heel Holland en Zeeland gaan in korte tijd
over naar Oranje.
Slechts vier steden blijven Philips trouw:
Amsterdam, Middelburg, Goes en Tholen.
Bij de eerste twee zal daarbij zeker zorg
voor hun handelsbetrekkingen hebben
meegesproken. Let wel! Het vrijwel voor
honderd procent rooms-katholieke Noorden
kwam in opstand; Vlissingen was de
belangrijkste uitzondering.
De grofweg voor een derde calvinistische
gewesten Brabant, Vlaanderen en
Henegouwen deden niet mee. Vergeet dus
het fabeltje dat de opstand er één was van
protestanten tegen katholieken. Ten tijde van
Alkmaars Victorie telde de stad 5.000
Middelburg: 'De gelukkigste koopstadt van geheet zeelant, gelegen op het eiland Walcheren
7