DRIE JAER STAE
Jan Zwemer
't Was op de Bresjese bööt da'k mee z'n an
de praot kwam. Een man mee een bitje een
overkants accent, mè toch nie 'êêlemaele.
Een angenaem méns, dat was duudelijk. Een
heer, in de beste zin van 't woord.
Over koetjes en kalijes 'aodde me 't, di an
de reling, over de bóóten en de WOV - ie
was t'r ook a nie vö, natuurlijk - en over
spraekgebruuk en dialecten. Da'k van
Walcher kwam, aod 'n wè g'oore, zeide de
man, en gliek d'r achter an: 'Mien vaoder eid
in den 'oek gestaon.'
En ie keek mee een ernstig gezicht in 't
waeter naest de bööt. 'O ja', 'k zeide, 'dat
wil ik wè gloove. Vroeger moch je as kind
nie te vee van je neuze maeke, dan zwaoide
'r wat...' De man trok een wenkbrauwe nè
den 'emel.
'Hu huh. Mao wat ek zegge: m'n vaoder ei
drie jaor in den 'oek gestaon.' En ie keek
mee een glunder gezicht over de Schelde.
Drie jaer M'n mond zakte open. Dat
waere nog is maatregels. Dat moch wè lank
gelee weze.
De man knikte. 'Ja. Dao 'ouw je toch wat
an over ee, op die leeftied.'
Dat wou ik wè gloove: drie jaer in den 'oek
stae. Zelf 'ebbe 'k 't nooit verder gebrocht
as een 'alf uure in den 'oek van de klasse.
Mè 'k begreep eigenlijk nie of de man noe
z'n eige of z'n vaoder bedoelde mee degene
die as t'r wat an over g'ouwen ao.
Dus ik probeerde wat meer los te kriegen:
'Go, in den 'oek...' 'Ja.' De man leeken 't
onderwerp op pries te stellen. Noe zou ik
vast meer'oore. En ja'oor.
'Ons waere gereformeerd. En dan ao je
natuurlijk hervormde, een 'andievol
katholieke en de gereformêêrde gemêênte.
Mèr ons waere gereformeerd.'
Zie je wè. 't Product van een strengen
opvoeding. De Kuyperianen, die waere noga
straf vroeger, da wist ik. Mè drie jaer
iemand in den 'oek zette Da kon toch nie.
Ik zag zö'n ventje a vö me, in een ouwerwets
schoollokaal. Toch nie drie jaeren achter
mekaore - of gewoon eiken dag as 't schööle
was wi overnieuw
Ik snapte d'r niks van. Wier ik soms vö de
zot g'ouwe Toch keek de man uuterst
serieus.
Dus ik vraege.- 'Ao je vaoder dan toch te
eten, as 'n drie jaer in den 'oek stoeng
'O ja, dat was in orde, 'oor. Dao wier goed
vö gezurgd.' De bööt was an. Me waere in
Bresjes en de man vroog waer as ik nè toe
moch.
'Nè Nieuwvliet', zeide 'k.
'O, da's d' aore kant op', zeide de man en ie
stak z'n'and uut. 'Toet ziens dan mao. 'k
Gaon ik nog is kieke op den 'Oek, wan 'k
bin d'r sinds m'n zevende jaer a nie mêê
geweest, 'k Weet nie ins at de pasterie d'r
nog staot.'
Ik lachte as vuuf boeren mee piene in ulder
kiezen. Noe begreep ik 'et. De man z'n
vaoder ao drie jaer in den 'Oek gestae. Den
'Oek, da durp tussen Terneuzen en Biervliet.
Daer ao z'n vaoder gestae. As domenie.
Jan Zwemer, gefïeleseteerd mee je kennis
van de provincie.
40
