de plaatsen van de kolonisten in de Nieuwe
Wereld, die ook a l'improviste werden
gebouwd en waar de eerste jaren moeilijke
jaren waren. Er kwamen 'gebruiksregels' voor
de bewoners. Om te trachten enige beschaving
te behouden? Economisch leek het redelijk te
gaan, maar zeven jaar na de stichting was een
deel van de Colijnsplaatse bebouwing al
verkrot of verzakt. Vervolgens trof tot twee
keer toe een pestepidemie het dorp. 1769 was
een belangrijk jaar: aan beide uiteinden van de
Voorstraat kwamen voorname gebouwen tot
stand die er nu nog staan, het rechthuis en de
kerk. Daarmee was de eindvorm van het dorp
bijna bereikt. In 1920 werd de gracht rond het
kerkhof gedempt en in 1979 de oude haven,
vanwege de Deltawerken. In 1996 volgde de
officiële aanwijzing tot beschermd
dorpsgezicht.
Een boek met vele verhalen, prenten, foto's,
dat makkelijk leest en een aardige blik biedt
op de geboorte en levensloop van een
bijzonder dorp.
Robbert Jan Swiers
J.P.B. Zuurdeeg, Zuudwest. Sint-Philipsland,
land van wind en water (Sint-Maartensdijk:
gemeente Tholen, 1998). 32 blz., afbn.,
bronnen- en lit.opg. Verkrijgbaar bij het
gemeentearchief Tholen, Markt 1-5, Sint-
Maartensdijk. Prijs 5,-; bij toezending 7,40
(inl. 0166-668249).
Het werd wel weer eens tijd, een aardige
publicatie over Sint-Philipsland. De aanleiding
voor deze uitgave was de onthulling van een
kunstwerk op de zeedijk tegenover de
Voorstraat in Sint-Philipsland op zaterdag 17
oktober 1998. Dit werk'Zuudwest' is
gemaakt door beeldend kunstenares Hedi
Bogaers te Zierikzee op het thema 'Sint-
Philipsland, land van wind en water.'
Het beeld stelt een man en een vrouw voor, die
richting 'zuudwest' over het water uitkijken.
Auteur Hans Zuurdeeg, gemeentearchivaris
van Tholen en Sint-Philipsland, bepaalt zich in
zijn tekst vooral - maar niet uitsluitend, want
ook veren en schippers komen aan de orde -
tot het land.
In zo'n dertig bladzijden behandelt hij de hele
geschiedenis van Sint-Philipsland, vanaf de
voorgeschiedenis der bedijking van het eiland
(octrooi in 1486) tot de dag van vandaag.
Immers: Recent bleek dat het thema van het
kunstwerk, wind en water, niet alleen met
zoutwater in verband moet worden gebracht.
Een storm, gepaard gaande met extreme
hoeveelheden regen zorgde op zondag en
maandag 13 en 14 september 1998 op Tholen
en Sint-Philipsland alsmede in andere delen
van Zuid-Nederland en België voor grote
problem end
Ook de voorgeschiedenis van de plaatsing van
Bogaers' beeld komt uiteraard aan de orde.
Waarom eigenlijk de naam 'Zuudwest'?
Omdat uit die richting vaak stormen woeden.
De omslag van het boekje is gesierd met een
aquarel van een Sint-Philipslander met de
toepasselijke naam Arco Kunst.
Jan Kuipers
Gesignaleerd:
Jan J.B. Kuipers, Zeeuwen tegen het water.
Sporen van de waterstaatsgeschiedenis in
Zeeland (Middelburg: Provincie Zeeland,
1998). Bespreking in de volgende aflevering
van Nehalennia.
Zeeuws Jaarboek 2, met bijdragen van Arend
C. de Ru, Andreas Oosthoek, Kees Bos,
Geertrui Trimpe Burger-Mekking, Cor van de
Poel e.a. Bespreking in de volgende aflevering
van Nehalennia.
43