BEANTWOORDING VRAGENLIJST 14 EN ALGEMENE VRAGENLIJST 11, JUNI 1998
Rinus Willemsen
Wij ontvingen 47 ingevulde vragenlijsten. Van Goeree-Overflakkee werden geen lijsten
ontvangen.
Verklaring van de afkortingen:W= Walcheren: (Kod.=Koudekerke- Osb.= Oost-Souburg; Vre
Veere)- Z.B.= Zuid-Beveland (BslBorssele; Gs.= Goes; Ha.='s-HeerArendskerke; Hrh.='s-
Heerenhoek; Ier.=Ierseke;Kn.= Kruiningen; Kb.= Krabbendijke; Kpl.= Kapelle; Ktg.= Kloetinge;
Niss.= Nisse; Ovz.=Overzande; Wde.= Waarde); N.B.=Noord-Beveland (Ks.= Kats); T.=Tholen
(Anl= Sint-Annaland; Po.= Poortvliet; Scher.=Scherpenisse; Svn.; Tln.= Tholen; Ovm.= Oud-
Vossemeer); Sch.-D.=Schouwen-Duiveland (Bns.= Bruinisse; Bwh.=Brouwershaven; Drs.=
Dreischor; ZrZierikzee); Z.V.W. Zeeuws-Vlaanderen West (Bks.= Breskens; Bvt.= Biervliet;
Cz.=Cadzand; Nvl.= Nieuwvliet; Gde.=Groede); L.v.A.=Land van Axel (Ax.= Axel); L.v.H.=Land
van Hulst (Klz.-= Kloosterzande; Lam.=Lamswaarde); Z.V.O.-zd.= Zeeuws-Vlaanderen Oost zuid
(Kw.= Koewacht; Cg.= Clinge; Ovg.= Overslag; Zdp.= Zuiddorpe).
1. vandaege rentier, merrege ermetierN.B. (Ks.); T. (Ovm.); Z.V.W. (Gde); L.v.A. (Ax.). Als
variant op rentier, zegt Bsl.: ermetier. Nvl. meldt: rentenieren is èrmetieren.
2.'arloziekassen. Terecht zegt mw. L. Rijstenbil uit Scherpenisse, dat er over dk onderwerp in
Kezanse Kost, van M. A. Aalbregtse het één en ander te vinden is op blz 18. We lezen daar:
d'alloziekass 'n of witte juiin, werden tot rond de eeuwwisseling onder de bevolking van het Land
van Cadzand als groente gebruikt bij het noenmaal.
Men nam een hoeveelheid uien, welke werden ontdaan van de velletjes en van de buitenste dikke
schil. Ze werden daarna ontdaan van het kop- en worteleind en sneed ze dan op de helft
doormidden. Bij deze bewerking vielen de binnenste ringetjes eruit, waardoor een uitholling
overbleef en naar de overeenkomst van het oude model kas, waarin een zakhorloge werd gedragen,
kregen ze de bovengenoemde naam. Ze werden met ruim water en zout gekookt en na uitgelekt te
zijn, gegeten als groente met een gebonden zure saus van 'bierazijn' (bruine azijn) en droog
gekookte aardappelen. Tot zover Maarten Aalbregtse in zijn al vele jaren uitverkocht
streekkookboek.
We ontvingen bevestiging van N.B. (Ks.), met de vermelding dat er een witte saus bij hoort en
natuurlijk van Z.V.W. (Cz.; Nvl.; Gde).
Interessant is de vermelding van de heer C. A. Nijsse uit Borssele, dat er ondermaatse bot of schol
mee aangeduid wordt. We nemen deze opmerking mee in de volgende vragenlijst. Dat doen we
trouwens met alle varianten op de antwoorden van deze vragenlijst.
3.Juunsause, saus van uien en azijn. Een bevesting ontvingen we uit: W. Osb.); Z.B. (Bsl.; Gs.;
Hrh.; Ier.; Kn.; Kb.; Kpl; Ovz.; Wde.); N.B. (Ks.); T. Po.; Svn.; Tin.; Ovm.); Z.V.W. (Bks.;
Bvt.; Cz.; Nvl.; Gde.); L.v.A. (Ax.); L.v.H. (Lam.); Z.V.O.-zd. (Kw.; Cg.; Ovg.; Zzd.). Uit Hrh.
komt de aanvulling, dat er een dotje beuter in moet, uit Kn schrijft men ons dat veel water in de jus
meestal lawaoisause wordt genoemd. Adzuimsause: Ovg.; Zzd. Floor Dieleman uit Axel denkt
niet zo gunstig over juunsause. Hij schrijft ons: Wel bekend, maar niet bemind.
4.Frikkedilletje, een vet stukje spek. Dit wordt nergens als zodanig herkend, behalve in Kod.
kruppevet, als worstenbal herkend door N. B. (Ks.); T. (Tin.; Po.); Z.V.w. (Bvt.; Cz.; Nvl.);
L.v.Ax.(Ax.).
52