OVER BOEKEN
Zeeland, Burchten en Buitenplaatsen
Agenda 1999:
Uitgave Koninklijk Zeeuwsch Genootschap
der Wetenschappen, Middelburg.
Prijs 29,50.
Het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap bezit
een rijke verzameling aan topografische
prenten, bijeengebracht in de Zelandia
lllustrata, waarvan de basis in de
negentiende eeuw door het genootschap
werd aangekocht. De collectie bestond toen
uit een 3000 exemplaren, thans is door
aankopen en schenkingen deze collectie
uitgegroeid tot ruim 17000 stuks.
Een aantal van deze prenten is
samengebracht in een agenda voor het jaar
1999, onder het thema Burchten en
Buitenplaatsen.
In Zeeland en dan vooral op Zuid-Beveland
zijn van de 12de tot de 15dc eeuw diverse
kastelen en stenen huizen gebouwd voor de
ambachtsheerlijke adel. Het merendeel
hiervan is thans helaas verdwenen. Ons rest
slechts nog Haamstede, Moermond en
Westhove. In de Zelandia lllustrata zijn van
deze al dan niet verdwenen kastelen e.d.
tientallen afbeeldingen bewaard gebleven.
In de late 17de eeuw en in de eerste helft van
de 18dc eeuw waren vooral op Walcheren,
maar ook op Schouwen- Duiveland in de
buurt van Schuddebeurs, veel rijke
buitenplaatsen.
Door de veranderde economische
omstandigheden zijn de meeste hiervan in de
19de eeuw verdwenen. Dank zij de Dordtse
tekenaar Jan Arends (1738-1805) kennen we
veel bijzonderheden over de Walcherse
buitenplaatsen.
Uit de veelheid van het bovengenoemde
materiaal uit de Zelandia lllustrata is voor de
agenda een fraaie keuze gemaakt. Een
genotvol bezit om de dagelijkse
beslommeringen in op te tekenen.
Monumenten Onderhouden.
Redactie Gert Jan Luijendijk,
Monumentenwacht Nederland. ISBN 90-
5345-129-3. Verkoop Stichting Matrijs,
Utrecht. Prijs ƒ24,95.
Monumenten Onderhouden is verschenen ter
gelegenheid van het 25-jarig jubileum van
de monumentenwacht in Nederland.
Monumentenwacht Nederland is een
federatie van 12 Provinciale Stichtingen
Monumentenwacht. In Zeeland is sinds 1976
de monumentenwacht actief.
Een goed onderhouden monument kan
eeuwenlang mee. Maar de noodzaak van
onderhoud wordt sterk onderschat, zo blijkt
uit de dagelijkse praktijk van de
monumentenzorgers. Onwetendheid,
nonchalance en ondeskundig ingrijpen zijn
de belangrijkste boosdoeners. Een
monument is een kostbaar, maar ook een
kwetsbaar bezit.
Kleine gebreken ontstaan, met vaak grote
gevolgen. Verder verval of een dure
restauratie is dan de keuze.
Dit boek gaat op heldere wijze in op de
geheimen van doelmatig onderhoud.
Geschreven door medewerkers van de
Monumentenwacht is het niet alleen
waardevol voor eigenaren en beheerders van
erkende monumenten. Iedereen die een wat
ouder, meer of minder monumentaal pand
bezit kan er zijn voordeel mee doen.
Drs. P.A.M.M. van Kempen,
Middelburg: opgraving Markt 1998.
Rapportage van de archeologische
begeleiding van de herinrichtings
werkzaamheden op de Markt.
Uitgave Gemeente Middelburg, 1998.
39
