gebruikelijke koek, maar eigenlijk wel zo
lekker.
De gefotografeerde objecten zijn uitstekend
gekozen en bieden een prima houvast bij het
bekijken ervan in museum, archief of
landschap. Maar ook andersom, net naar
gelang het boekje wordt gebruikt, als
herinnering aan of ter voorbereiding van een
speurtocht naar de sporen van het maritieme
verleden van Zeeland, voldoen ze
uitstekend. Zij het dat in werkelijkheid niet
alle objecten zo fraai op de hand worden
getoond als bijvoorbeeld het zilveren
rouwschild van het schippersgilde in het
Museum voor Zuid- en Noord-Beveland in
Goes (p. 92) of de VOC-sabel uit de
collectie van het Stedelijk Museum
Vlissingen (p. 44). De foto waarop dit
laatste object wordt getoond scoort bij mij
overigens zonder meer zeer hoog. Het
moorddadige karakter van de ijzeren sabel
contrasteert bijzonder fraai met de vredige,
zelfs ietwat gelaten uitdrukking van de
museummedewerker die hem ook nog eens
in een positie houdt, die enig effectief
gebruik bij voorbaat onmogelijk maakt.
In de tekst zijn geen verwijzingen naar de
foto's opgenomen. Gezien de plaatsing en
de uitgebreide onderschriften is dat ook niet
bezwaarlijk. Wel vind ik het wat storend als
in de tekst verwezen wordt naar een
voorwerp in de trant van 'een schilderij
toont', waarop vervolgens nader wordt
ingegaan zonder echter dat een afbeelding is
opgenomen (p. 33, p. 45/6). Indien zo'n
voorwerp voor het verhaal van belang is,
dan graag gewoon een foto erbij!
Enige moeite heb ik met de suggestieve
illustraties van Kelvin Wilson. Niet dat zij
slecht, of lelijk of zo zouden zijn,
integendeel zelfs, maar ik vind ze qua sfeer
en uitstraling niet passen bij de
gefotografeerde realia. Wellicht ware het
beter in voorkomende gevallen voor het een
öf voor het ander te kiezen.
Het boekje kent een apart hoofdstuk over de
musea met maritieme collecties. Dat in de
museumwereld de veranderingen soms
sneller gaan dan verwacht of gehoopt, blijkt
uit het feit dat niet alleen Museum De
Schotse Huizen in Veere de deuren voor
goed heeft gesloten, daarvan maakt de tekst
reeds gewag, maar dat inmiddels ook
Museum De Vergulde Garnaal in Brouwers
haven, lang geafficheerd als het kleinste
museum van Zeeland, niet meer bestaat.
Nu ik het toch over musea heb, op pagina
58 komt een verschrijving voor, die té leuk
is om onvermeld te laten: 'aan deze kade
ligt ook het museum-rampschip de
Schorpioen (1868) afgemeerd'
Museumrampen doen zich met een zekere
regelmaat voor, ook in Zeeland, maar een
museum-rampschip is nog niet eerder
gesignaleerd!
Met een register, een beknopte
literatuuropgave, een lijst van adressen van
VVV-kantoren en musea, en een verant
woording van de illustraties voldoet het
boekje tenslotte in alle opzichten aan de
eisen die aan een verantwoorde en
praktische 'maritieme ontdekkingsgids'
gesteld mogen worden. Ik heb het met
plezier gelezen. Jammer alleen van dat
onbedrukte rugje. Kan het storender in de
boekenkast: een leuk en interessant boekje
met een laf, blanco rugje?
Wim Scholten
Dr. C. Rooze-Stouthamer, Hervorming in
Zeeland (ca. 1520-1572) (Goes: De Koperen
Tuin, 1996). 600 biz., afbn., lit. opg., regs.
ISBN 90.72138.63.5. Prijs 79,90.
Op 24 januari 1527 werd Lambrecht
Cornelisz., glasmaker van Delft, gegeseld
buiten de Noorddampoort van Middelburg
en vervolgens voor tien jaar verbannen uit
Holland, Zeeland en West-Friesland. Hij
was veroordeeld voor zijn opvattingen, die
leidden tot 'cleynicheyt ende verachtinge
van der heyliger kercke ende der geestlicke
personen'Lambrecht Cornelisz. is daarmee
de eerstbekende veroordeelde ketter in
Zeeland. We lezen dit op blz. 53 van
Hervorming in Zeeland (ca. 1520-1572), de
handelseditie van de dissertatie van Clazien
Rooze-Stouthamer. Een boek dat we met
recht als een monumentaal standaardwerk
mogen betitelen. Niet alleen omdat
mevrouw Rooze zo'n vijftien jaar aan deze
veelomvattende studie heeft gewerkt, maar
ook omdat het in wezen na het Kort Verhaal
der Reformatie in Zeeland in de zestiende
eeuw van Jona Willem te Water (uit 1776)
het eerste overzichtswerk over dit
onderwerp in tweehonderd jaar is!
Het boek is duidelijk en zorgvuldig
opgebouwd. Na een brede inleiding
(Zeeland aan de vooravond van de
27
