4
Resten van de oorspronkelijke kapel met op de
achtergrond de huidige Ned. Herv. Kerk.
rond de twintig meter en dat is exceptioneel
breed. De Noorddijk van de Vrouwenpolder
is minder breed, de west- en noordwester
stormen stonden daar pal op; de
Monnikendijk daarentegen ligt uit de wind,
maar is wel duidelijk breder en was
mogelijk ook hoger.
Dat is vreemd, behalve... behalve als die
dijk een andere functie heeft gehad.
Onder de Nieuwre- of Vrouwenpolder ligt
geen veen volgens Vlam en dat is ook het
geval met de Goedepolder.12 Toch ligt de
Vrouwenpolder hoger. Als er klink zou
zijn, dan moet die in beide polders gelijk
zijn. Nog interessanter is wat de Atlas van
Nederland ons meedeelt. Vier kaarten geven
informatie over de grondsoort in de
Vrouwenpolder.13 Allereerst valt op dat de
kleur, die de grondsoort van de
Vrouwenpolder aanduidt, afwijkt van die
van de omringende polders. De grondsoort
is lichter, bevat meer zand in de toplaag; op
50 cm diepte vindt men al de zandlaag, de
afwatering van de polder is beter en op de
bovengrond van zavel en klei kan er
gemakkelijk sprake geweest zijn van
zogenaamde 'uitblazingsvlaktes', waardoor
zand tegen een dijk blijft liggen, zeker als
die loodrecht op de heersende windrichting
staat. Hetzelfde gebeurt heden aan de
zeezijde van de Veersedam.
De Monnikendijk zou daarom wel eens een
zware strekdam geweest kunnen zijn,
aangelegd direct na 1250, een strekdam die
ervoor zorgde dat stuifzand tegengehouden
werd, en het al eerder genoemde plateau
ontstond. De bovenlaag van de
Vrouwenpolder kreeg daardoor
vermoedelijk een zandiger samenstelling dan
de omringende polders en kwam hoger te
liggen, hetgeen de afwatering ten goede
kwam. Dorpen op Walcheren liggen ca.
drie km uit elkaar. Nu wordt algemeen
aangenomen, dat in het polderland met zijn
slecht begaanbare wegen een nieuw dorp
nodig is als de afstand tot de
landbouwgronden
meer dan een half uur gaans is. Een
kreekrug was er niet, dus een strekdam
maken, waardoor er een plateau ontstond,
kan zeer wel mede de bedoeling zijn
geweest.Het 'Monnikenhoofd' heeft daar
vele jaren gelegen, voor men ging
inpolderen en het plateau kon in die tijd
groeien tot een bewoonbare hoogte. Er is
hier dus duidelijk sprake van een lange-
termijnplanning door de Van Borsele's. Een
dorp erbij in hun rechtsgebied vergrootte het
aanzien. Zo werd Vrouwenpolder een
kunstmatig gesticht dorp, met de kerk in het
midden en vooral met een ring er omheen,
maar dat is een ander verhaal.In hoeverre
een strekdam rond 1250 een unicum is, is
niet uitgezocht. In het gebied tussen
Vrouwenpolder en Oostkapeile is nog wel
een strook vergraven grond aan te wijzen
waar mogelijk ook een strekdam heeft
gelegen. Wel veronderstelt het bouwen van
een strekdam een duidelijk inzicht in de
effecten, die zo'n dam had op het
inpolderingswerk.
17
