De oudste opgenomen luchtfoto is van 1921,
de meest recente stamt uit 1964. In zijn
voorwoord geeft samensteller Peter Sijnke
een beknopt overzicht van de ontwikkeling
van Zeelands hoofdstad in die jaren, met als
brute cesuur in de stadsgeschiedenis de
verwoestingen van 1940.
'De stad werd tijdens en na de Tweede
Wereldoorlog fraai herbouwd,zegt Sijnke.
'Toch blijft 1940 een duidelijke scheidslijn,
er is een Middelburg van voor en van na
1940.
Door het grote formaat van het boek (42 x
29,7 cm) werken de opgenomen foto's danig
in op het netvlies; je wordt als het ware zó
een weekmarkt in 1939 ingezogen, om maar
eens een voorbeeld te noemen. Maar wat is
dat toch met 'buitenmodelse' boeken? Het
enorme jubileumboek van de Vier
Ambachten is onhandelbaar als een zerk - en
derhalve door mij nimmer zelfs maar
ingezien. Zelfs het formaat van Duizend
jaar Walcheren - folio, geloof ik - was mij
kennelijk te gortig, want tot heden heb ik
ook dat boek niet ter hand genomen. Boeken
die niet soepel in mijn kast passen wens ik
doorgaans te negeren. Een verzuim dat
misschien correctie verdient. 'Reist u mee?'
vraagt Peter Sijnke aan het eind van zijn
voorwoord in Oud Middelburg vanuit de
lucht. En aangezien reizen nu eenmaal
gepaard gaat met fysiek ongemak, neemt de
liefhebber van Middelburg de ergonomische
problemen wegens de afmetingen van
Sijnke's boek wellicht voor lief.
Ik hoorde een interessante discussie over ZL
nr. 1, het eerste Zeeuws Jaarboek. 'Dit
jaarboek is volkomen overbodig,' zei A.
'Het gaat over van alles en nog wat, dus
over niks. Het voegt niets wezenlijks toe aan
de stroom bestaande Zeeuwse periodieken.
Het is vlees noch vis.' 'Fout,' antwoordde
B. 'Het is het enige jaarboek dat zich op
heel Zeeland richt, en niet op één eiland of
een ander Zeeuws deelgebied. Dat is uniek.
Ook beperkt het boek zich niet tot één
vakgebied, maar wil alle aspecten van de
huidige Zeeuwse samenleving aan bod laten
komen. Ook dat is uniek.
Wie heeft er gelijk? De klant uiteraard, die
het Jaarboek al of niet gaat kopen. Stichting
NRI, i.e. hoofdredacteur Kees Bos, heeft in
elk geval blijk gegeven van ondernemings
lust met dit initiatief. ZL 1 is in de plaats
gekomen van Walacria, de Kroniek van
Walcheren waarvan acht delen zijn
verschenen. De vooral heemkundige en
historische formule van Walacria is zoals
gezegd flink uitgebreid. De verschijning van
ZL, eind oktober, werd voorafgegaan door
een folder met een aanzienlijk PR-gehalte,
waarin de inhoud van het Jaarboek al breed
werd aangeprezen. Aan bekwame auteurs
ontbreekt het zeker niet. Een greep.
Landschapsarchitect Jan Willem Bosch
schrijft over de Zak van Zuid-Beveland,
Kees Bos over tien jaar Hogeschool Zeeland
en over de merkwaardige industrieel Jo den
Herder. Huib Eversdijk behandelt de
waterschapsfusie, actueel in Zeeuws-
Vlaanderen, terwijl minder prozaïsche
wegen worden gevolgd in 'Onderweg', een
collage van foto's van Wim Riemens met
dagboekaantekeningen en poëzie van
3 5