BIJZONDERE SANDALEN UIT MIDDELBURG Olaf Goubitz* Zoals Middelburg in 1992 de restanten van liefst twee wambuizen ineens opleverde, waar er voordien slechts vier in heel Nederland bekend waren, zo is opnieuw Middelburg de plaats van een spectaculaire ledervondst.1 Het betreft twee sandalen van het terrein Van de Perre (tussen Bogardstraat en Hofplein, bouwterrein Rijksarchief in Zeeland). Twee sandalen, als toevoeging aan de slechts vier sandalen die Nederland al 'rijk'was (Dordrecht, Kampen en Edam).2 In de ons omringende landen zijn archeologische vondsten van sandalen al even schaars: Londen en Freiburg leverden er samen vijf op. Sandalen en Klooster De Middelburgse vondst van sandaalfragmenten werd in maart 1997 aangetroffen tussen het leder uit de grachtvulling bij het Van de Perrehuis, tijdens een opgraving van de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB) met behulp van het Provinciaal Depot voor Bodemvondsten en leden van de Archeologische Werkgemeenschap voor Nederland, afdeling Zeeland. De grachtvulling kan afkomstig zijn van het tussen 1234 en 1241 gestichte Minderbroedersklooster (franciscanen) ter plaatse. De naam Bogardstraat herinnert aan de grote boomgaard van dit klooster, dat na 1574, toen Middelburg overging naar Oranje, is gesloopt. Interessant is een mogelijke connectie tussen het klooster en de sandalen. Sandalen zijn ongeschikt voor het Nederlandse klimaat en nooit als profane mode toegepast. Riemwerk en zoollagen De Middelburgse fragmenten omvatten niet meer dan wat riemwerk en enkele zoollagen. De zolen wijzen qua soort en vorm op sandalen. Het riemwerk omvat fragmenten van hielbanden, en wijkt sterk af van eerdere vondsten van hielbanden. Ei- zijn twee typen hielbanden te onderscheiden. Het ene wijst op een sandaal met een gespje. Op de reconstructietekening zijn de ontbrekende voetbanddelen schematisch aangegeven. Het leder van het riemwerk bestaat uit drie lagen, en is zowel langs de randen als middenop doorgestikt. Indrukken op het zooileder gaven precies aan welk riemwerk bij welke zool hoorde. *Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB), Amersfoort Noten 1 O. Goubitz, 'Leer', in: R.M. van Heeringen, H. Hendrikse en J.J.B. Kuipers (red.), Geld uit de belt. Archeologisch onderzoek in de bouwput van de gemeentelijke parkeerkelder en het belastingkantoor aan de Kousteensedijk te Middelburg (Vlissingen 1994), 84-91. 2 Dordrecht en Edam nog niet gepubliceerd; Kampen: Monique Barvvasser en Olaf Goubitz, 'Leder, hout en textiele vondsten', in: Hemmy Clevis en Mieke Smit (red.), Verscholen in vuil. Archeologische vondsten uit Kampen 1375-1925 (Kampen 1990), 71-99. 9

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1998 | | pagina 11