MEDEDELINGEN VAN DE ZEEUWSCHE VEREENIGING
VOOR DIALECTONDERZOEK
Dit jaar is een bijzonder jaar voor onze Vereeniging. Op 13 april is het 70 jaar geleden dat de
Vereeniging voor Dialectonderzoek werd opgericht. Bijna al de andere króönjaeren zijn niet onop
gemerkt voorbij gegaan. Ook dit jaar zal een feestelijk jaar zijn. Op 17 april vindt in Sluis de pre
sentatie plaats van de CD-rom, waarover we de laatste jaren al dikwijls hebben geschreven in ons
kwartaalblad. We zijn er trots op, dat we als eerste dialectvereniging een interactieve CD-rom van
onze dialecten mogen laten verschijnen. Daarmee bewijzen we dat onze vereniging op de goede
weg en bij de tijd blijft.
Wat is er nu zo bijzonder aan de CD-rom?
Op de CD-rom staat alles wat er in het Woordenboek staat. Het vertrouwde woordenboek is handig
om door te bladeren, aan tafel, op de bank of in een luie stoel in de tuin. Vooral voor Zeeuwen. Die
zijn vertrouwd met de woorden en de afbeeldingen. Het boek geeft veel momenten van herkenning
en ontspanning.
De CD-rom geeft echter nog meer plezier aan de inhoud van ons Woordenboek. Ruim drieduizend
voorbeeldzinnen zijn door vrouwen, mannen, jongens en meisjes ingesproken in het dialect van hun
woonplaats en die zijn nu duidelijk hoorbaar. Daardoor komt de inhoud van de geschreven zinnen
door intonatie en specifieke uitspraak, nog beter tot z'n recht. Van bijna alle dorpen en steden in
zuidwest-Nederland zijn zulke zinnen opgenomen.
Bovendien is hiermee een geluidsarchief opgebouwd, dat jaarlijks aan waarde zal toenemen.
Immers, het gebruik van de dialecten wordt steeds minder. Over een aantal jaren zullen woorden en
uitdrukkingen alleen in het woordenboek nog leven en... hoorbaar blijven op de CD-rom.
Niet alleen dialect
De Zeeuwsche Vereeniging is niet alleen actief op het gebied van dialect, ook op het terrein van
volkskunde wordt goed werk verricht. Achtergrond van gebruiken komen we dan ook ruimschoots
tegen in het Woordenboek. Maar... de CD-rom geeft ook op dit terrein meer informatie. Door de
beschrijving van de gewesten, de dorpen en steden, krijgt de lezer achtergrondinformatie over de
bevolking, de manier waarop men de kost verdient en verdiende. Aan de ontwikkeling van het dorp.
de stad en het landschap is ook veel aandacht besteed. Dit alles is in het Nederlands beschreven.
Ook de toegang tot de dialectwoorden is in het Nederlands mogelijk.
Voor wie is nu die CD-rom bestemd?
Deze vraag is moeilijk te beantwoorden. In loop van de jaren zijn er bijna 10.000 woordenboeken
verkocht. Zelden of nooit worden gebruikte exemplaren te koop aangeboden: wie zo'n boek heeft,
die vindt het een waardevol bezit. Inderdaad, het is geen boek, dat je dagelijks in je handen neemt,
maar als je het geregeld op tafel legt, erin bladert en leest, dan heb je een heerlijk moment.
Als je op de CD-rom naar de inhoud van het woordenboek kijkt, is het mogelijk het woordenboek
te laten spreken, de geschiedenis en de actuele situatie van dorpen, steden en streken op te zoeken.
En dit alles niet alleen van Zeeland, maar ook van Goeree-Overflakkee. Wie de zinnen van dit laat
ste gebied beluistert, zal begrijpen dat de dialecten van dat vroegere eiland niet veel afwijken van
de Zeeuwse.
Verder is er een uitgebreide beschrijving opgenomen van de Dialectvereniging en de manier waar
op het dialect vroeger werd bestudeerd en nu wordt onderzocht. Een volledige lijst van alle boeken,
toneelstukken, liedjes, versjes en gedichtenbundels, per regio geschikt, maakt deze CD-rom de
37