41. (uut)loch(t)e(n), in: de gerdiinenW (Dob.; Kod.; Ok.; Osb.); Z.B. (Bsl.; Gs.; Ha.; Hkz.;
Hrh.; Kn.; Kpl.; Ovz.; Wde.); T Tin.); Phi. (Phi.); Sch.-D. (Bg.; Ha.; Srd.; Dsr.; Kwv.; Nwk.; Bns.;
Rns.); Z.V.W. (Bvt.; Cz.; Gde.: Nvl.); L.v.Ax. (Ax.; Nz.); Z.V.O.-zuid (Cg.; Kw.; Ov.; Wdo.; Zpd.);
G.-Ofl. (Odp.; Ogp.), laoten wapperen Cg.
42. Gedwoengen fraoig'eid min of meer verplicht, gedwongen tot iets zijn: Dob.; Ks.: Bvt.; Ax.,
memikte mouwe(n) Hkz., opgeleid pandoer Svn.
43. Iemand kopzot maeke(n), maoke(n) over enthousiast maken W (Dob.; Kod..); Z.B. (Bsl.; Hkz.;
Kn.: Kpl.; Ktg.; Ovz.; Wde.); N.B. (Ks.; Wsk.); T (Tin.); Sch.-D. (Bwh.: Dsr.; Kwv.); Z.V.W.
(Bks.; Bvt.; Gde.; Nvl.); L.v.Ax. (Ax.; Nz.); L.v.H. (Lam.; Hek.); Z.V.O.-zuid (Cg.; Kw.; Zpd.),
iemand opmaoie Gpol., zot maeke(n) Kg., toppezot maeke(n) Wsk., ootel de bootel maeke(n)
Tin.Uit Bwh. kwam de vermelding dat het vooral sexueel bedoeld was.
44,45,46 'urken nae, nao iets: voorzichtig informeren naar iets Dob.; Wsk.; Bvt.; Cz.; Gde.; Nvl.;
Wdo.; Zdp., uutslaen, uutslaon Ha.; Hkz.; Kn.; Ovz.; Ks.; Bks.; Bvt.; Ax.; Nz., uitlsaon Odp.,
1 uuje(n) Kod.; Hrh.; Odp., tinte(n) Bvt.; Zdp.; Odp., tintele(n) Ksz.; Lam.; Ov.
47. 'n luchtlocht as 'n soldaotenhroek een dreigende, donkere lucht Kn.; Ktg.; Ax., 'n lucht/locht
as 'n zêê Dob.; Bsl.; Gpol.; Ha.; Hh.; Ha., Srd.; Kwv.; Bns.; Ax., kaernemelkslucht Ko., as 'n kérk
ks., as 'n duukbóöt Kod., as 'n pot Svn.
Uit Koudekerke bericht ons de heer Roose: Ai je in de zeumer blauw an de lucht ziet, zo da j'r 'n
soldaotebroek uut ka maeke, of 'n matrozenkraeg, dan kriege me nog gêên regen.
48. Ai de katte gos eet en de pauwe roept, dan kriege me regen W. (Dob.: Kod.): Z.B. (Bsl.; Ha.;
Ier.; Kn.); N.B. (Kg.; Ks.); T. (Svn.); Phi. (Phi.); Sch.-D. (Dsr.; Bns.); Z.V.W. (Nvl.); L.v.Ax. (Ax.;
Nz.); Z.V.O.-zuid (Kw.), Ai de katte gos eet, dan kriege me regen Ha.; Wsk.; Svn.; Ovm.Bwh.;
Kwv.; Gde.;Ai de pauw roept, dan...Hkz., Ai de katte gos eet en de poepuul roept, dan kriege me
regen Ktg., Ai d'n 'ond gos eet en de pauwe roept, dan kriege me regen Bks., Ai d'n 'ond gos eet,
dan kriege me regen Hek.
De heer P. J. van Langeraad uit Dreischor stuurt ons enkele weerspreuken mee:
Ai d'n 'aene kraeit op 't nist/ binnen dire daegen regen of mist.
Wae de snêêuw nae toe vliegt, gaet de win nae toe.
Ik 'oore d 'n tram over schorrebosse rië, dae komt regen.
Vriedagsweer is zondagsweer.
Noors stof kom mooi weer op of.
De heer F. L. Dieleman uit Axel schreef de volgende weerspreuk:
Een rienk roond de maone, is wind op de baone.
De maone in een nist, si regen of mist.
49. Bie doenkere maene kü, ka je vee starretje, starren, sterretjes zien W. (Dob.; Kod.); Z.B. (Bsl.;
Ha.; Kn.; Ktg.; Wde.); N.B. (ks.; Wsk.); T. (Svn.: Ovm.); Sch.-D. (Ha.; Dsr.; Bns.); L.v.Ax. (Ax.);
L.v.H. (Hek.).
Bei Cok uit Kruiningen schreef hierbij een aardige zei-spreuk: 'De lucht verdoenkert', zei Nine,
toen a de doonmie verbie 't raem kwam.
50. Tussen licht en duuster, doenker, wier j 'opgevreten deu de nouten Z.B. (Bsl.; Gpol.; Ha.; Hh.;
Hks.; Kn.; Kpl.; Ktg.; Wde.); Sch.-D. (Ha.; Srd.; Bwh.; Dsr.); Z.V.W. (Gde.); L.v.H. (Hek.);
Tussen licht en duuster. doenker, wierj 'opgevreten van de mugg'n, mogg'n Dob.; Kod.; Kn.; Wde.;
Col.; Scherp.; Ovm.; Bks.; Bvt.; Hek.; Odp., Tussen licht en duuster, doenker, wier j 'opgevreten-
van 't fernien Ier.; Tussen licht en duuster, doenker, bidde me de paoternoster Hkz. De heer H.
Limonard uit 's-Heerenhoek ligt dit graag toe: De katholieke mensen bidden (baden) vaak een
rozenkrans. Het kralensnoer telde grote en kleine kralen. Het begon met een grote kraal (een Onze
Vader). Kleine kralen zijn 'Wees gegroetjes'. Vanwege dat begin noemde men dat de Pater Noster.
51Juli mee ievallig weer, briengt de boeren in de neer Ks.
50
