koor levert dat een eindeloze discussie op. De schrijfster zegt daarover: 'Zij wisten nog niets ervan
af, hoe weinig goede wil er is onder de mensen om een ander de hand toe te steken, die een stap
hoger tracht te doen op de maatschappelijke ladder. Misschien stelden zij zich voor, dat gering
schatting haar niet kon deren, maar hoe sterk zij daarvoor moesten zijn, daar hadden ze geen
begrip van.'15 Maar we lezen ook over de gezellige drukte tijdens de 'Toondagen', als alle kinde
ren een Toondagkoe krijgen met hun naam in witte suikerletters erop. Of het verhaal over de doch
ter van de rijke boer Bartels, die 'de boterhammen amper kan vast'ouwe zonder vette vingers te
kriege', wat een jongen doet opmerken; 'Za toch wè lekker weze, want zo droog as ik de miene dik-
kels kriege, is ok niks an.'16
Ook in dit boek over het oude Goes geen uitgebreide kerkdiensten of zedepreken. Over een gods
dienstige opvatting lezen we eigenlijk alleen in een hoofdstuk over Liedje Haverman die twee vrien
dinnen heeft, dochters van dominee De Vrome. Nu blijken juist die twee meisjes in winkels boek
jes te stelen en geld uit busjes voor de zending te pakken. Ook moet Liedje bij de familie De Vrome
op 'de mat' wachten terwijl de vriendinnen van dezelfde kerk wel binnen mogen komen. In plaats
van een uitbarsting van woede lezen we vervolgens: 'Liedjes moeder Trinka weet hoe die mensen
oordelen over mensen zoals zij, de
Havermans, die er een meer neutrale
opinie in geloofszaken op na hielden.'
Moeder Trinka wil zelfs dat de meisjes
gewoon met het zendingsbusje blijven
komen en Liedje moet de vriendschap
weer aanknopen om ze op het goede pad
te brengen. Met de ouders heeft Trinka
alleen medelijden.17
De belangrijkste boodschap voor haar
lezers, net als inEn het leven was goed,
lijkt in elk geval te zijn dat godsdienst in
de praktijk beoefenend moet worden en
dat het niet voor ieder nodig is naar de
kerk te gaan, al veroordeelt de schrijfster
een kerkelijke betrokkenheid niet.
Snippers en Spaanders wordt in het
Lectuur Repertorium kritischer beoor
deeld dan ...En het leven was goed. Dit
boek is alleen voor volwassenen
geschikt, en dan nog voor 'gevormde'
volwassenen.18
Een kleine recensie in de Boekengids19
meldt het volgende: een rustig en Een van de decors uit'Snippers en Spaanders': de Turf-
behoorlijk geschreven boek. Als kade en de Kleine Kade met op de hoek het visafslagje.
bezwaar geldt dat de huwelijksbanden
gemakkelijk worden vast of losge
knoopt.' Een vreemd oordeel lijkt me: ondanks moeilijkheden in sommige huwelijken blijven de
partners elkaar trouw en gaan daardoor zelfs meer van elkaar houden.
Het huwelijk van één echtpaar houdt geen stand, en na de scheiding trouwt de vrouw inderdaad
opnieuw, maar zeker niet, zoals in de recensie staat, 'gemakkelijk'!
Ook dit boek bevat illustraties van de schrijfster zelf.
7
