50 JAAR STREEKMUSEUM GOEREE-OVERFLAKKEE,
30 JAAR 'DE MOTTE'
Een gezamenlijk jubileum
B. Oele
Vrijdag 10 september 1999: groot feest in Sommelsdijk. In de Nederlands Hervormde Kerk aan het
Marktveld is een groot aantal genodigden samen gekomen om het jubileum te vieren van twee
instellingen die op historisch en archeologisch terrein op Goeree-Overflakkee een voorname plaats
innemen. Het feest nam een aanvang met een concert door Henk Verhoef op het bekende Meere-
orgel in de Hervormde kerk. Er werd een vijftal werken van de in 1753 in Sommelsdijk geboren
componist, beiaardier en organist ten gehore gebracht.
Na een welkomstwoord door de voorzitter van het Streekmuseum werd door ere-voorzitter en
medeoprichter van de Vereniging Streekmuseum Goeree-Overflakkee, de heer Kruider,
gememoreerd aan de vijf oprichters van wie hij nog als enige in leven is. Na de oprichting in 1949
zijn in de eerste jaren enkele tentoonstellingen in de toenmalige HBS gehouden. De behoefte aan
een eigen onderkomen deed zich echter, mede door de toenemende collectie, steeds dringender
gevoelen.
Aan het Kerkstraatje in Sommelsdijk vond men een uitstekende locatie, een helaas in kommervolle
toestand verkerende rij pandjes uit de 17de eeuw. Het toenmalige gemeentebestuur besloot het
straatje te restaureren en het daarna ter beschikking te stellen van het museumbestuur.
In de loop der jaren werden nog enkele pandjes gerestaureerd en bij het museum gevoegd. Het
streekmuseum neemt thans de gehele zuidzijde van het Kerkstraatje in beslag. Door de vestiging
van enkele andere culturele instellingen aan de overzijde van het museum is het een uniek cultureel
centrum voor Goeree-Overflakkee geworden.
De voorzitter van 'De Motte', de vereniging van amateurarcheologen voor Goeree-Overflakkee, de
heer Pau Heerschap, schetste het ontstaan en de werkzaamheden van 'De Motte op de hem eigen
wijze. Opgericht op 27 juni 1969 ging de vereniging voortvarend van start. Op veel plaatsen deed
ze onderzoek, overal waar ten gevolge van sloop of nieuwbouw, wegenaanleg of herverkaveling
gegraven werd was de vereniging paraat. Zelfs buitendijks bij het fort Ooltgensplaat werd onder
zeer moeilijke omstandigheden onderzoek gedaan. Het resultaat van dit onderzoek was een
verscheidenheid aan huisplattegronden uit de 13de en 14de eeuw. Eén daarvan heeft zelfs als
voorbeeld gediend voor reconstructie in het Archeon te Alphen aan de Rijn.
Al direct bij de oprichting van de vereniging stond de wetenschappelijke aanpak bij het onderzoek
op de eerste plaats. Contacten met de provinciaal archeologen en de medewerkers van de
Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek namen van meet af aan een grote plaats in.
Publiceren van de resultaten van de onderzoeken was al direct een belangrijk item. Verslagen
verschenen in de streekpers maar ook in het tijdschrift Holland en in Westerheemhét tijdschrift
voor amateurarcheologen in Nederland. Uiteraard zijn in de jaarverslagen de activiteiten van de
vereniging terug te vinden.
Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van 'De Motte' verscheen de publicatie Van Westvoome
tot St Adolfsland, een boekwerk tot stand gekomen in samenwerking met bekende archeologen en
historici. In dit boek worden allerlei facetten van de geschiedenis van Goeree-Overflakkee belicht.
Voor de leden verscheen bij het vijftienjarig bestaan een knipselboek met alle publicaties over en
van 'De Motte'. Bij de viering van het vijfentwintigjarig bestaan verscheen van de hand van Rias
8