JACOB CATSPRIJS VOOR ZEEUWS HISTORISCH
ONDERZOEK
Opvulling van leemten in het historisch onderzoek over Zeeland
Erik van der Doe
13de Historische Studiedag WHA: Gewoon en toch bijzonder
Op 30 oktober 1999 vond te Zierikzee de 13de Historische Studiedag van de Werkgroep Historie
en Archeologie van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen plaats, onder de titel
'Gewoon en toch bijzonder. Alledaagse geschiedenissen uit het Zeeuwse verleden'. De dag stond
mede in het teken van de presentatie van de tweede, herziene uitgave van de Lijst van leemten in
het historisch onderzoek over Zeeland3 Als tegenhanger van de meer gedegen historische
onderwerpen in de Lijst van leemtenwas de studiedag juist met alledaagse thema's gevuld, daarbij
ook aansluitend bij het Jaar van de Volkscultuur.
De lezingen op de, door circa 75 belangstellenden bezochte, studiedag betroffen vooral de
geschiedenis van het gewone leven, zoveel mogelijk toegespitst op de situatie in Zeeland. Hoewel
aan dergelijke onderwerpen niet zo snel wordt gedacht, zijn dat ook voorbeelden van mogelijk
historisch onderzoek. De inleidende lezing werd gehouden door drs. T. Dekker, wetenschappelijk
medewerker van het Meertensinstituut te Amsterdam. Hij benadrukte de accentverschuivingen in de
volkskunde. Dr. J. Helsloot, eveneens verbonden aan het Meertensinstituut, sprak over feest en
vermaak, met name in het negentiende-eeuwse Goes. Mw. dr. K. de Leeuw, freelance onderzoeker
en publicist, ging in op kleding, streekdracht en identiteit. Historisch-geograaf drs. J. Buisman gaf
zijn bijdrage de titel 'Het weer als de voornaamste bijzaak in de geschiedenis'. Journalist-publicist
Kees Slager sloot de dag af met een voordracht getiteld 'Krentenbrood met krukels', waarin hij
pleitte voor het interviewen van 'gewone' mensen als aanvullende bron voor de geschiedschrijving
van de twintigste eeuw.
De 13de Historische Studiedag van de Werkgroep Historie en Archeologie werd dit jaar
georganiseerd in samenwerking met de Stichting Regionale Geschiedbeoefening Zeeland. Daarmee
werd andermaal aangegeven dat samenwerking op historisch gebied in Zeeland niet alleen vaak
noodzakelijk is, maar tevens dat het kan leiden tot bijzondere evenementen. Op de studiedag werd
ook de tweede druk van de Lijst van leemten gepresenteerd en vond de aankondiging plaats van de
Jacob Catsprijs voor Zeeuws historisch onderzoek. Als locatie voor de studiedag was gekozen voor
(de vierschaar in het voormalig stadhuis van) Zierikzee, waar in 1984 de eerste Lijst van leemten
aan de burgemeester werd aangeboden, waar in de achttiende eeuw, door het legaat van Pieter
Mogge, een Zeeuwse universiteit had kunnen komen en waar Jacob Cats zijn Latijnse
schoolopleiding heeft gevolgd.
Lijst van leemten in het historisch onderzoek over Zeeland
'In Zeeland is toch alles verdronken of verbrand'. Deze hardnekkige misvatting, als het om
Zeeuwse archieven en collecties gaat, blijft moeilijk te ontzenuwen, terwijl bij de Zeeuwse
archiefdiensten en de Zeeuwse Bibliotheek een schat aan onderzoeksmateriaal voorhanden is. De
Lijst van leemten heeft als doel verder historisch onderzoek over Zeeland te stimuleren en een
handreiking te zijn voor studenten en andere onderzoekers die een Zeeuws onderwerp willen
kiezen. De eerste exemplaren van de herziene Lijst van leemten werden op 30 oktober 1999
uitgereikt aan mr. J.J.P.M. Asselbergs, burgemeester van Schouwen-Duiveland, en aan Kees Slager,
lid van de jury voor de Jacob Catsprijs.
