Self in foliant weinig verschillen te zijn: af en toe een woord minder of meer en een zin die enigszins is aangepast. We kunnen dan ook wel aannemen dat de drukker het verhaal van Appollonius' lotgevallen in de Gesten belangrijk vond en meende dat een volksboek over Appollonius wel kopers zou vinden. Het boekje is gedrukt in Delft, zoals aan het eind staat te lezen, maar de naam van de drukker wordt daarbij niet vermeld. Wel is een groot en 'sprekend' drukkersmerk afgebeeld met een eenhoorn: de 'snellaert'. Dit wijst op Christaen Snellaert, een drukker die in de periode 1488-1497 in Delft werkzaam was. Vanaf 1495 vermeldt hij trouwens ook zijn naam in zijn uitgaven. Snellaert zette de tekst uit een letter die kort tevoren gemaakt was door Henric Pieterszoon die Lettersnider, een van de eerste zelfstandige lettersnijders. Deze letter, de textura, heeft vanaf het einde van de 15de en begin 16de eeuw tot halverwege de 16de eeuw in de Noordelijke Nederlanden een belangrijke rol gespeeld. Het is een mooie, en voor die tijd moderne, gotische letter, die vanuit de Nederlandse handschriftelijke traditie bekend was: een belangrijke factor in de overgang van manuscript naar drukwerk en waarschijnlijk getuigend van het zakelijke instinct van onze Delftse drukker-uitgever Snellaert. Het boek is verlucht met een drietal identieke houtsneden met de volgende voorstelling: Appollonius. prins van Thyro, wordt ontvangen door koning Antiochus van Antiochië. De prins komt van links aanlopen, met achter zich aan zijn paard; de koning en zijn gevolg staan voor en in de kasteelpoort. Van de daken van het kasteel steken twee stokken met mensenhoofden. Op een toren kijkt de koningsdochter toe. Het werk is eigendom van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen en sedert 1899 in bruikleen gegeven aan de Zeeuwse Bibliotheek. Dit unieke leesboek wordt uiteraard niet uitgeleend en is alleen beschikbaar voor studiedoeleinden en binnen- of buitenlandse exposities. In een mogelijk in 2001 te houden expositie in de Zeeuwse Bibliotheek zullen alle 26 incunabelen getoond worden, waarbij dan ook bovenstaand werk te aanschouwen zal zijn. Literatuur E. Archibald, 'Apollonius of Tyre' in the Middle Ages and the Renaissance. New Haven 1984. E. Archibald, Apollonius of Tyre. Medieval and Renaissance Themes and Variations. Including a text and translation of the Historia Apolonii Regis Tyri. Woodbridge 1991. W.P. Gerritsen A.G. van Melle (red.). Van Aiol tot de Zwaanridder. Personages uit de middeleeuwse verhaalkunst en hun voortleven in literatuur, theater en beeldende kunst. Nijmegen 1993, 33-39. G. Kortekaas, De wonderbaarlijke geschiedenis van Apollonius. Koning van Tyrus. 's-Gravenhage 1982 (Nieuwe Vormen 4; vertalingen en bewerkingen van Griekse en Latijnse teksten). G.A.A. Kortekaas, 'Het adaptatie-proces van de Historia Apolonii Regis Tyri in de Middeleeuwen en vroege Renaissance'. In: H. van Dijk en E.R. Smits (red.), Dwergen op de schouders van Reuzen. Studies over de receptie van de Oudheid in de Middeleeuwen. Groningen 1990. Lexikon des Mittelalters. Deel I: Aachen bis Bettelordenskirchen. Munchen/Zurich [1980], kol. 771-774. 28

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 2000 | | pagina 30