Gesch iedeii is van
"de Zeeuwse landbouw
wereld'. Het betrekt zo via een feit, dat in de Zeeuwse geschiedenis wellicht niet bijzonder
belangrijk moet worden geacht (daarin in strikte zin ook geen leemte vult), Zeeland in de
wereldgeschiedenis in de toen meest verstrekkende betekenis. In menig opzicht een voorbeeld van
hoe een mooi historisch artikel geschreven hoort te worden.
Peter Henderikx stelde zich in zijn inaugurele rede van 1992 tot doel een indruk te geven van de
praktijk van zijn vak, de nederzettingsgeschiedenis. Het liep uit op een heel helder, evenwichtig
overzicht van de bewoningsgeschiedenis van Walcheren over een zestal eeuwen. Wikkend en
wegend, de vruchten van eigen onderzoek en van dat van anderen samenvoegend, resultaten vanuit
diverse disciplines combinerend, lacunes in de kennis niet verhullend maar toch synthetiserend tot
algemene uitspraken, slaagde hij er in een deel van de geschiedenis van Zeeland, waarover slechts
fragmentarische kennis bestond, duidelijk neer te
zetten en daarmee onze kennis te verrijken en onze
inzichten te vernieuwen. De degelijkheid moge
blijken uit het feit dat op vele bladzijden de noten, nog
wel in een kleinere letter gezet, meer ruimte in beslag
nemen dan de eigenlijke tekst. Voor de
toegankelijkheid van de tekst moge dat een bezwaar
zijn, zoals het handhaven van de vorm van de
redevoering wellicht een nadeel kan worden
genoemd, daar staat een didactisch getinte helderheid
van de tekst tegenover, die juryleden aanspreekt.
Pt;ter Priester
circa 1600-1910
Alles overwegende heeft de jury, na rijp beraad en in
moeilijkheden gebracht door de grote kwaliteit van de
hier genoemde studies, tenslotte wel degelijk uit
overtuiging een artikel en een boek gekozen om voor
te dragen voor de Jacob Catsprijs. Beide vullen
ontegenzeglijk een leemte, beide brengen
onmiskenbaar een nieuwe visie, beide zijn
onweerlegbaar gebaseerd op gedegen historische
kennis, in de presentatie hebben beide zorgvuldig
aandacht besteed aan de helderheid van de tekst.
Goede gronden dus om de Jacob Catsprijzen 2000 toe
te kennen aan Peter Priester voor zijn Geschiedenis van de Zeeuwse landbouw circa 1600-1910 en
aan Peter Henderikx voor zijn 'Walcheren van de 6e tot de 12e eeuw'.
Tekst uitgesproken tijdens de 14de Historische Studiedag van de Werkgroep Historie en Archeologie op 3 november 2000
te Middelburg ter gelegenheid van de uitreiking van de Jacob Catsprijs, als voorzitter van de jury.
29
