JACOB CATS EN ZIJN PRIJS*
G.de Kok
Jacob Cats is een bekende naam in Zeeland en het is dan ook niet zo verwonderlijk dat aan zijn
naam nu een prijs is verbonden voor geschiedbeoefening. Het had evengoed een waterstaatkundige
prijs kunnen zijn, of een juridische, want Cats hield zich met vele zaken bezig. Dat de prijs in het
provinciehuis wordt uitgereikt, zou de man, denk ik, ook wel hebben aangesproken. Hij kende dit
complex als inwoner van Middelburg natuurlijk en zal er ongetwijfeld in hebben rond gewandeld.
Zijn nogal moralistische vers over spelende kinderen is verluchtigd met een prent van het
Abdijplein en bij de meesten hier wel bekend neem ik aan. Ook zijn inpolderactiviteiten in West
Zeeuwsch-Vlaanderen zijn bekend, in de periode van het Twaalfjarig Bestand. Ook daar schreef hij
verzen, zo u wilt gedichten, over. Het zou hem hebben verheugd dat het prijswinnende boek de
geschiedenis van de Zeeuwse landbouw betreft. De onderzoeksperiode begint in 1600, dus Cats
moet vertrouwd zijn geweest met de praktijken uit althans het begin van het boek. U heeft al
gemerkt dat de heer Priester, auteur van het boek, vandaag helaas verhinderd is de prijs in ontvangst
te nemen. Toch wil ik hem vanaf deze plaats mijn gelukwensen doen toekomen. Zijn boek is uit een
select gezelschap van tien andere uitverkoren. Wat te denken immers van standaardwerken als
Vroeg-Middeleeuwse ringwalburgen in Zeeland
Hervorming in Zeeland en De souvereine en
independente staat Zeelandom er in chronologische
volgorde maar enkele te noemen. Het doet mij
persoonlijk ook plezier dat een deel uit de door de
provincie uitgegeven cultuurhistorische reeks was
genomineerd, namelijk Versterckt Zeeland. Dat geeft
aan dat we als provincie met deze reeks een kwaliteit
nastreven die door de kenners wordt gewaardeerd.
Ik noemde zojuist het boek over ringwalburgen.
Iemand die aan dat boek zijn medewerking heeft
verleend in de vorm van een uitgebreid artikel over
de Vikingen in deze contreien is de heer Henderikx.
Zijn naam komt ook enkele malen voor in de lijst met
tien genomineerde artikelen. Met zijn artikel
'Walcheren van de 6e tot de 12e eeuw:
nederzettingsgeschiedenis in fragmenten' heeft hij de
prijs gewonnen voor het in de ogen van de jury beste
artikel. Van harte gefeliciteerd! U bent wél in de zaal.
Uw artikel komt men regelmatig tegen als
literatuurvermelding in andere artikelen en boeken,
wat mijns inziens aangeeft dat het hier om een standaardartikel gaat, als die term al bestaat. Ik
vraag me af waar u soms de tijd vandaan haalt om dergelijke artikelen te schrijven. Het vergt veel
en langdurig onderzoek en u houdt zich tenslotte niet alleen bezig met schrijven. Uw werk als
hoogleraar brengt ook het nodige universiteitswerk met zich mee. Daarnaast bent u lid van de door
de provincie ingestelde Raad voor de Cultuur en houdt u zich nog met vele andere zaken bezig.
Niet onvermeld mag blijven uw inbreng voor het op handen zijnde boek over de abdij van
Middelburg. En op basis van uw werk wordt een deel in de al genoemde cultuurhistorische reeks
geschreven, dat volgend jaar verschijnt. Kortom, u heeft uw sporen ruimschoots verdiend en we
Middeleeuwse
ringwalburgen
in Zeeland
35