haar in het geheim huwde. Vooral dit geheime huwelijk, dat vermoedelijk in de kerk van
St.Maartensdijk is voltrokken, heeft veel stof doen opwaaien. Over de verschillende gebouwen van
het kasteel ten tijde van hun huwelijk en de rijke hofhouding die zij voerden worden we uitgebreid
ingelicht.
Nadat zowel Frank van Borssele als Jacoba van Beieren zijn overleden zijn het niet de kinderen van
Frank die als erfgenaam optreden, maar zijn zuster Alienora. Zij is het die St.-Maartensdijk
stadsrechten schenkt. Door haar huwelijk met Johan van Buren komt uiteindelijk St.- Maartensdijk
en het kasteel in handen van de Oranjes.
Hoewel oorlogen en natuurlijke rampspoeden niet aan het kasteel voorbijgingen, waren het toch de
Geuzen en de Spanjaarden die in de 16de eeuw grote vernielingen teweegbrachten.
In het begin van de 17de eeuw worden onder de rentmeester Johan Liens door de Oranjes diverse
herstellingen uitgevoerd en is het kasteel aangepast aan de toenmalige smaak. Vooral de bekende
Frederik Hendrik heeft veel voor het slot betekend. Uit bewaard gebleven rekeningen blijken door
diverse ambachtslieden werken op het slot te zijn uitgevoerd. Ook in de 18de eeuw blijft het slot
zijn belangrijke plaats behouden, rentmeesters bewonen en beheren het in die periode. Rondom
worden bossen aangeplant en een boomgaard aangelegd.
Het zijn de Franse overheersers die op het eind van de 18de eeuw de eigendommen van de Oranjes
confisqueren. Toch blijft hun rentmeester het slot beheren, om het pas in 1813 zelf te kopen. Er
blijkt echter geen terugkeer naar oude tijden aan te breken. Het slot wordt in 1818 voor afbraak
verkocht; alleen het tuinmanshuis heeft, hoewel het moest worden afgebroken, zijn bestaan gerekt
tot 1966 toen het werd afgebroken om plaats te maken voor een nieuwe woning. De voorgenomen
bouw hiervan was voor de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROBaanleiding
het terrein te onderzoeken. Onder leiding van professor J.G.N. Renaud zijn van 1965-1968 de
restanten van het kasteel opgegraven en in kaart gebracht.
Impressie van het 'Luchtkasteel
ontworpen door Michel Kuipers uit
Eindhoven.
Het streven van het gemeentebestuur van Tholen om in alle kernen een passend kunstwerk te
plaatsen was aanleiding om in St.-Maartensdijk - waar immers reeds lang het kasteel verdwenen is
- een nieuw (lucht) kasteel te bouwen.
B. Oele
38
