Tot het einde van haar leven bleef zij naast haar werk voor het dialectonderzoek bezig met Betje Wolff. Op de dag van haar fatale val op 10 februari 1976, die het begin van het einde geweest is, lag naast haar schrijfmachine het vervolg van de bewerking van Dyserinck's uitgave der Brieven van Betje Wolff en Aagje Deken. Rika Ghijsen overleed te Middelburg op 25 maart 1976, op een en negentigjarige leeftijd, betreurd door velen. Een dappere vrouw, die onder alle tegenslagen wat het woordenboek betrof: brand, financiële perikelen en alles wat de voortgang kon remmen, een groot gevoel voor humor bewaarde. In de vergadering van 29 januari 1977 werd het bestuur van de dialectvereniging opnieuw samengesteld met mevrouw E. J. van den Broecke-de Man als nieuwe secretaresse. Zij kende en kent de problemen die zich op cultureel gebied in de provincie afspelen. In het Bulletin nr. 26, winter 1977, wordt de hoop uitgesproken, dat het dialectonderzoek zal worden voortgezet in de geest van dr. Ghijsen, wetenschappelijk verantwoord, in samenwerking met het Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde te Amsterdam (thans Meertens-instituut). Intussen kon wel gesproken worden over 'het wonder van het Woordenboek'. In 1975 was de vierde druk verschenen en thans is de zesde druk uitgekomen. Dan zijn hiervan 5750 exemplaren verschenen. Gerekend op een bevolking van de provincie van ruim 300.000 zielen is dit een ongekend groot aantal, hoewel er talrijke woordenboeken buiten Zeeland hun weg vonden, tot in het buitenland toe. In Bulletin 26 heeft de secretaresse ook over de Aanvullingen bij het Woordenboek gesproken. 'Het ligt in de bedoeling een alfabetische lijst te maken van woorden en uitdrukkingen, die, na de tweede druk van het Woordenboek, het Secretariaat bereikten, gecontroleerd en van commentaar voorzien (veelal nog van Dr. Ghijsen). Wanneer die lijst in boekvorm verschijnt en voor ieder verkrijgbaar is, wordt voldaan aan de wens van velen, die een vroege druk van het Woordenboek bezitten, en de aanvullingen, in de Bulletins medegedeeld, te veel verspreid en daardoor onoverzichtelijk vinden, of ze niet hebben.' Aan deze aanvullingen wordt nog steeds gewerkt. De uitgever is tot uitgave bereid, maar het materiaal moet een afronding hebben. Al spoedig bereikte de nieuwe secretaresse het verzoek: 'Zou er mogelijk een herdrukje kunnen verschijnen van de verzameling uitdrukkingen, die door de Werkgroep West Zeeuwsch-Vlaanderen bijeengebracht en in 1966 gepubliceerd werd in het Archief Zeeuwsch Genootschap?' Het antwoord op deze vraag heeft geleid tot een door mevrouw E. J. van den Broecke samengesteld nieuw boek: Dialect in West Zeeuwsch-Vlaanderen, dat op de tweede Zeeuwse Dialectendag op 4 november 1978 te Oostburg aan de Commissaris der Koningin en de burgemeesters van de gemeenten Aardenburg, Oostburg en Sluis kon worden aangeboden. Dit boek is het eerste in de serie regiowerken van dezelfde aard. Oost Zeeuwsch-Vlaanderen staat nu op het program, Dr. Ghijsen had indertijd aan de West Zeeuws-Vlaamse werkgroep voorgesteld ook de grammaticale en syntactische verschijnselen van het dialect in behandeling te nemen, maar hiertoe was de groep niet gekomen. Dit heeft mevrouw Van den Broecke wel gedaan. Berns formuleerde het in een bespreking aldus: 'Was de "Verzameling" uit 1966 niet meer - en niet minder - dan een reeks alfabetisch geordende woorden en uitdrukkingen, 49 bladzijden lang, mevrouw Van den Broecke, maakte een systematisch geordende verzameling, met een voorwoord, een inleiding, een kort overzicht van het dialect van Eede, een afdeling Franse leenwoorden, van 174 bladzijden. De meest opvallende nieuwigheid is de systematische ordening die in de plaats is gekomen van de alfabetische.' Door de rubricering zijn de woorden in hun eigen natuurlijke omgeving terechtgekomen, een wijze van werken die veel voordelen biedt. Bems vervolgt: 'Achter de uiterst bescheiden titel (Werken I en Werken II) gaat een van de mooiste gedeelten van het boek schuil. Het begint met werken in het algemeen: arbeid, luiheid, onhandig, knoeiwerk, enz. zijn enkele kopjes, dan volgt een korte 16

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 2004 | | pagina 20