Hoedekenskerke7 is een speelse nazaat van dit tuinelement uit de Renaissance. De doolhof in de tuin
van Willem le Sage zou betekenen dat de Hypnerotomachia Poliphili bij de eigenaar bekend was.
Om dat te achterhalen moeten we nagaan of het werk in 1679 bekend was in Nederland en,
specifieker, in Zeeland.
Waterlabyrint in Hoedekenskerke (foto auteur).
De doolhof van Willem le Sage zoals we dat in de Cronyk zien. bestaat uit vijf concentrische
kringen met in het midden ervan een standbeeld op een sokkel. Er lopen vier mensen in hun eentje
te dwalen. De tuin bij het huis van Willem le Sage vertoont nog meer trekjes die uit de Italiaanse
Renaissance afkomstig kunnen zijn: het prieeltje aan de rechterkant van het huis, de boompjes in
bloempotten en de gevormsnoeide bomen vóór het huis. Er is wel sprake van symmetrie, vooral in
het huis, maar niet streng doorgevoerd en er is zeker geen sprake van hoofd- en zijassen, die
kenmerkend zijn voor de classicistische periode. De opzet duidt dus meer op een
renaissanceontwerp dan op een classicistische vormgeving.
Dichtbij het huis is er de aangelegde tuin, verder weg is er het bos. Rechts naast de doolhof zien we
een sterrenbos. Nog dieper in het bos staat een volière in de vorm van een bolle piramide met een
torentje erop en een beeld ervoor. Het geheel doet wat Italiaans aan.
In het boek Walcherse Arkadia van Mattheus Gargon staat beschreven hoezeer het programma van
de tuin met de Oudheid is verbonden, evenals de belangrijke tuinen van West-Europese
vorstenhoven uit die tijd die een voorbeeld aan Italië namen, en evenals de landschappen van
Poliphilus waarin de Griekse en Romeinse goden nog een belangrijke rol spelen.
Willem le Sage is dus in elk geval op de hoogte met de vormentaal uit de tuinkunst zoals die in de
Italiaanse tuintraktaten en architectuurhandleidingen beschreven stond en zoals die aan
verschillende vorstenhoven werd toegepast. Hij was in dienst van Willem III (1650-1702)
(stadhouder 1672-1702, koning van Engeland 1689-1702) en had contacten met vele andere edelen.
Om meer over Willem le Sage en de cultuur van zijn tijd, met name de tuinkunst en de inrichting
19
