Sint-Christoffel in 'Der
naturen bloeme' van
Jacob van Maerlant,
beschermeling van
Nicolaas van Cats.
moesten vastgestelde aantallen mannen, paarden, schepen, wapens en werktuigen leveren. Deze
diensplicht dateerde reeds vanaf de karolingische tijd. Men diende zich te verzamelen op
zogenaamde heervaartplaatsen. Holland en Zeeland telden er drie. Een in Katwijk (Zuid-Holland),
gelegen aan een belangrijke noord-zuid landroute en bij de oversteekplaats van de Oude Rijn, één
in Noord-Holland bij een oude Kennemer duintop 'de Schepelenberg' (nabij Heemskerk)22 en een
te Cats, gelegen in het centrum van de toenmalige archipel der Zeeuwse en Zuid-Hollandse
eilanden.23 Ronald de Graaf stelt in zijn boek Oorlog om Holland 1000-1375 dat het omstreeks het
jaartal 1050 voor Zeeland (Cats) om een vijftienhonderdtal gemobiliseerden ging.24 Ook werden
hier schepen van allerlei typen, zoals de kleinere kielen en hulken en de grotere koggen, verzameld.
Die schepen brachten eerst de troepen en materiaal op de verzamelplaats en gingen vervolgens op
weg om deze troepen te ontschepen. Ook waren er schepen om de vloot te beschermen. En dat
allemaal te Cats! Als je het visualiseert, zie je de ridders met hun hamassen, banieren en paarden
binnentrekken, gevolgd door hun soldaten en bewapende landslieden. De haven geheel gevuld met
schepen, beladen met wapentuig en op de rede diverse schepen voor anker.
52
