DROOM VAN POLIPHILUS1 IN ZEELAND
Veronica Frenks
Op de gravure van 't Huis Oostkapelle in de Cronyk van Zeeland is in de tuin een labyrint2 te zien.
Dat is bijzonder, want het is het enige labyrint dat we op de gravures in de Cronyk vinden. Het is
eveneens merkwaardig dat we van deze doolhof geen andere beschrijvingen of afbeeldingen
kennen. De beschrijving van de inventaris van Zeeland in de Cronyk van Smallegange meldt dat
Willem le Sage (1646-1721), die de buitenplaats in 1679 van de stad Middelburg kocht, de doolhof
heeft aangelegd. Het labyrint is geen lang leven beschoren geweest want op een kaart van Hattinga
(ca. 1750), die ruim vijftig jaar na het uitkomen van het werk van Smallegange is getekend, vinden
we wel de heerlijkheid terug en de plattegrond van wat een voorname tuin moet zijn geweest, maar
geen doolhof. En zelfs eerder, in de beschrijving van Mattheus Gargon uit 17153, vinden we in de
uitgebreide rondleiding door de tuin het labyrint niet terug.
Tegenwoordig is er niet veel meer over van de heerlijkheid. We zien slechts een fragment van de
grachten die vroeger rondom het huis lagen terug in de vijver die om het schoolgebouw van
basisschool De Knotwilg ligt. Een gedeelte van de ronde vijver die in de tijd dat de kaart getekend
is (tussen 1747 en 1750), in het midden van de tuin lag, ligt verscholen in de huidige
nieuwbouwwijk richting duinen. Een steen in het voorportaal van de Ned. Hervormde kerk in
Oostkapelle herinnert aan Willem le Sage en zijn echtgenote Agnes de Vroe.
Gravure met 't huis Oostkapelle in de Cronykvan Smallegange.
Doolhoven waren niet nieuw, ze kwamen al in de Oudheid voor, denk maar aan hoe Theseus
geholpen werd door Ariadne om uit de doolhof van de Minotaurus op Kreta te komen. Dat doolhof
was volgens Plinius de Oudere4 geïnspireerd op doolhoven uit het oude Egypte. Doolhoven als
17
