ZEEUWSE BRUIDEGOMSTUILEN
Benamingen voor duizendschoon in Zeeland
Veronique De Tier
Bij de dialectwedstrijd was broekomstulen een van de woorden die door enkele inzenders was
aangereikt. In mijn laatste bijdrage vorig jaar over de dialectverkiezing Nehalennia afl. 150)
schreef ik iets over die broekomstulen, maar niet alles. Ik vertelde er dat broekomstulen
(duizendschoon) volgens het Woordenboek der Zeeuwse Dialecten (WZD) nogal wat
nevenvarianten had zoals brukomstulen, broekomstelen, broekomstoelen, brukomstelenpruuk-om-
stelen (dat een duidelijk voorbeeld van volksetymologie was - men herkent het woord niet meer, en
vervangt het door een ander woord waar wel herkenbare delen in te vinden zijn, nl. pruuk 'pruik'
om de stelen). En ik vermeldde ook al dat het woord in de diverse varianten verspreid is in heel
Zeeland. Andere namen voor de plant zijn boerenproenkers of proenkers, en op Goeree-
Overflakkee en op Schouwen-Duiveland ook sissen. Verder wordt ook de gewonere naam
trosblommen (in Oost- en Zeeuws-Vlaanderen) wel eens gebruikt.
Via pruuk-om-stelen ben je vlug geneigd de andere vormen met b- te interpreteren als broek-om-
stelen, wat met een klein beetje fantasie wel enige bestaansreden kan hebben. De bladeren staan
namelijk rond de stelen, als een broek. Maar als je verder nadenkt is het moeilijk om de bruk-
uitspraak te verbinden met 'broek'. Het antwoord is eenvoudiger dan men (en dat geldt dan zeker
voor de niet-dialectspreker) misschien wel denkt. Als je het Woordenboek der Zeeuwse Dialecten
als uitgangspunt neemt, heb je direct de goede oplossing. Het alfabetisch geordende WZD geeft ons
het antwoord in het woord dat voor broekomstulen staat, nl. broekom als verouderd woord in Tholen
voor bruidegom, met een expliciete verwijzing naar broekomstulen. En dan ben je natuurlijk op de
goede weg.
duizendschoon (157) tsZ
jonker(106)
lieverman (89)
boerenluil (30)
ir keiken (21)
tuil (18)
0 genoffel (15)
H| duivenschool (11)
boerengenoffel (11)
violet (10)
boerenpronker(6)
Dialectkaartje met de benamingen
voor duizendschoon
15
