Aflevering 158 winter 2007
veel archiefonderzoek geïllustreerd met mooie foto's en feiten. Zeeland mag
terecht trots zijn op een reeks personen die zich voor de streektaal hebben
ingezet. Zo belichtte hij Van Breen (over wie van zijn hand een uitgebreid
artikel verscheen in het tijdschrift ZeelandMeertens, De Hullu, Ghijsen,
Van den Broecke-de Man en nog vele andere verdienstelijke Zeeuwen die
zich met de studie van de streektaal hebben beziggehouden. Nu het
tachtigjarige jubileum van de Zeeuwsche Vereeniging voor
Dialectonderzoek er aankomt, was het boeiend om dit stukje geschiedenis
in het kort te horen vertellen. Daarna was het uiteraard tijd om Frans
Debrabandere nog even in de bloemetjes te zetten. De gedeputeerde, Harry
van Waveren, kreeg het eerste exemplaar.
Het Zeeuws etymologisch woordenboek woordenboek verklaart waar de
Zeeuwse woorden vandaan komen en hoe hun dialectische betekenis is
ontstaan. Het is daarmee een belangrijke aanvulling op eerdere publicaties
zoals het Etymologisch Dialectwoordenboek van A.A. Weijnen (2003). Met de
verschijning van deze publicatie van Frans Debrabandere heeft Zeeland
niet alleen een mooi Woordenboek van de Zeeuwse Dialecten van Hendrika
Ghijsen, maar als eerste dialectgebied in Nederland ook een etymologisch
woordenboek dat antwoord geeft op de vraag: wat is de herkomst van de
Zeeuwse woorden? De Zeeuwse eilanden zijn geen taalkundig eiland.
Verwantschap met de Vlaamse dialecten valt sterk in het oog. Maar ook
taalkundige banden met Holland en Brabant ontbreken niet.
Middelnederlandse en Vroegnieuwnederlandse voorbeelden laten zien dat
onze dialectwoorden vaak heel oud zijn. Uit vergelijking met Franse, Duitse,
Engelse of Scandinavische woorden blijkt dat het Zeeuws natuurlijk niet het
monopolie van al die woorden heeft. Veel dialectwoorden hebben alleen
een eigen vorm of eigen betekenis ontwikkeld.
Het Zeeuws etymologisch woordenboek is samengesteld op verzoek van de
Stichting Johan Hendrik van Dale. Deze stichting is werkzaam in de
gemeente Sluis, de stad van Johan Hendrik van Dale, als culturele stichting.
Zij organiseert, steunt en ontwikkelt activiteiten in of ten behoeve van de
stad en de gemeente Sluis, met bijzondere aandacht voor taal, taalbeleid,
dialect en literatuur. De samensteller van dit woordenboek, Frans
Debrabandere, maakt deel uit van het bestuur van de stichting. Hij is
gespecialiseerd in naamkunde, dialectstudie, etymologie en taalzorg. Hij is
onder andere medehoofdredacteur van het Etymologisch Woordenboek van
het Nederlands. Eerder publiceerde hij het Woordenboek van de
Familienamen in België en Noord-Frankrijk (1993, 2003), het Kortrijks
Woordenboek (1999), het West-Vlaams Etymologisch Woordenboek (2002) en
het Oost- en Zeeuws-Vlaams Etymologisch Woordenboek (2005). Dit Zeeuwse
woordenboek is het zesde woordenboek van deze lexicograaf.
Het boek telt 400 blz. en kost 39,90 (ISBN 9789045000800).
Zing Zeeuws
Wees gerust. Ook in 2008 lopen nog heel wat evenementen over en met
streektaal. Zo is er voor de tweede keer Zing Zeeuws. Binnenkort start de
Zeeuwse Taele in samenwerking met de SCEZ de inschrijvingsperiode voor
groepen die een eigen song willen brengen in het Zeeuws, groepen die
graag meedoen maar zelf niet zeker genoeg zijn in het Zeeuws en dus een
tekst zoeken en tekstschrijvers die heel graag dialect schrijven maar niet
