SJr'SB
Aflevering 159 voorjaar 2008
3
Kaart van Pieter
Pourbus van het Vrije
van Sluis met de
Zwinmonding, de
Sluise haven, Brugge,
Damme, Sluis en
Mude (1571)
Stadsarchief Brugge
was het gebied van de Duitse hanze, een economische belangenorganisatie
van vele tientallen steden, waarmee Noord-West-Vlaanderen (met als spil
het belangrijke hanzekantoor te Brugge) bijzonder nauwe commerciële
betrekkingen onderhield. In de tweede helft van de veertiende eeuw,
misschien dus de periode waarin de zaak voorviel, verkeerde de hanze op
het hoogtepunt van zijn bloei. Enkele van de belangrijkste hanzesteden
worden met name genoemd in het Reglement van de scheepvaart en de
heffing der tollen op het Zwin uit 1368 dat zich in het stadsarchief van Sluis
bevond (tot het in 1944 door brand verloren ging): Elburg, Hardewijk,
Zutphen, Deventer, Zwolle, Kampen, Stavoren, Bremen, Hamburg, Lübeck,
Greifswald, Rostock, Stralsund, Gotland, Danzig, Wismar, Koningsbergen en
Parnaw. Met onder andere deze steden hadden de Zwinsteden een
permanente handelsrelatie.
Route: bi der zoute zee
De term bi der zoute zee wijst waarschijnlijk in een zowel letterlijke als min
of meer overdrachtelijke zin op een verder weg liggende bestemming. Dat
houdt in dat Weytemoets schip niet via de binnenwateren langs de
Zeeuwse eilanden, Dordrecht en Utrecht naar de Zuiderzee- en IJsseisteden
gevaren is, maar langs de kust, naar havenplaatsen aan de Duitse
Noordzee, de Oost- of Baltische Zee. Meestal oriënteerden de schippers
zich daarbij op karakteristieke geografische elementen als duinen,
eilanden, bodemreliëf en daarnaast niet te vergeten hoge kerktorens.
Net als de andere schepen uit deze tijd moet het schip van Weytemoet
slechts langzaam hebben gevaren. Afhankelijk van de kracht van de wind
en de windrichting denkt men aan een gemiddelde snelheid van 10-15 km