Bronzen scheepskanon uit 1631 boven water
26
Aflevering 163 voorjaar 2009
Arent Vos
Vrijdag 12 september 2008 vond een schip van Rijkswaterstaat bij
werkzaamheden in de Euro-Maasgeul (Noordzee), vaarroute naar de haven
van Rotterdam, een historisch kanon op de zeebodem. De locatie lag
buiten territoriaal water en 'omdat het los lag op het zand, zonder enig
ander wrakrest in de nabije omgeving, werd besloten het veilig te stellen',
aldus meetleider Piet Pronk van Rijkswaterstaat (RWS). Direct is kontakt
opgenomen met de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap
en Monumenten (RACM) en dinsdag 16 september is het kanon aan de
RACM overgedragen. Het is overgebracht naar de vestiging in Lelystad,
waar men zich speciaal richt op de maritieme kant van de archeologische
monumentenzorg. Maritiem historicus/archeoloog bij de RACM Arent Vos
onderwierp het kanon aan een eerste onderzoek.
Het kanon is van brons en heeft een totale lengte, van druif tot tromp,
van 319,5 cm. Het stuk weegt 2103 kg 1 kg). De eigenlijke loop, van de
achterste kulasband tot aan de voorkant van de tromp, meet 294 cm. De
grootste omtrek op de achterste kulasband is 153 cm bij een diameter van
47,2 cm. De grootste omtrek vóór bij de vuurmond, de zogenaamde tromp,
is nog altijd 90,5 cm bij een diameter van 28,7 cm. De ziel (schietbuis)
van de loop is 15,2 cm. Het kanon is het breedst op zijn tappen: 59,1 cm.
De diameter van de tappen is 11,5 cm. Al met al een betrekkelijk fors
kanon: het is een zogenaamde 24-ponder, naar het gewicht van de ijzeren
kogels die het verschoot. Het stuk heeft op de zeebodem duidelijk enige
tijd, of misschien wel periodiek, bloot gelegen in de getijdenstroom,
want het oppervlak is enigszins gezandstraald door het met de stroming
meegevoerde zeezand. De afbeeldingen zijn hierdoor niet meer gestoken
scherp. Daarnaast vertoont het stuk een aantal kleine beschadigingen,
mogelijk door visserijactiviteiten. Aardig detail is de inslag onder grote
Impressie van de
grootte van het door
Rijkswaterstaat
gevonden kanon
foto Arent Vos
