VERHALEN EN GEDICHTEN
Aflevering 163 voorjaar 2009
Kiespien
De winter van 1956 staet voor altied in m'n geheugen gegrift, 't Was
'n winter mit sneeuw in kouw zo azzie 't aok toen, eigenlijk alléén op
kerstkaerten zag. Schaase kon 'k al wel 'n beetje mit hulp. Mar die winter,
ik was net zeven geworre, kon 'k voor 't éérst alléén. In 't begin gienge m'n
naer de vest van 't Fort, die lag altied 't éérste dicht. Dat was wel een paer
kilometer fietse, mar dat hadde m'n d'r wel voor over. De fietsen wiere bie
't hek, riejende weg losgelaete, zo'n haest hadde m'n. Azzie wéér naer huus
gieng, mos ie 'm éérst vanoender uut 'n staapel aore fietsen sjorre.
Op de spui wier elleken dag 't waeter ofgelaete, dus daer was 't gevaarlijk.
Mar na een hortie was zelfs de spui tot op d'n boom bevrore. 't Was aok
veul duchter bie. De lichies, in de koek-in-zopietent verhuuzende naer 't
spui, in 't hêële dorp reej zélf, of stieng te kieke, 's aeves. Ik wier 't nooit
zat, aok nie nae vuuf, zes weken. Want aok al wier 't al een beetje rustiger
op 't ies, ik gieng, elleken dag.
's Aevus warre de grööte maansen d'r öök, in dan wier ie welles
meegenome om een roendje óver te rieje. M'n broers riepe, as ik 't vroeg:
sodemieter op, snotneus, want ze reeje liever mit 'n meid van achttien. Mar
heulie vrienden, die géén kleine zussies hadde, warre veul aerdiger. Daer
kreeg ik dan öök nog welles een beker waareme seklaodemelk van.
Op 'n dag, 't was volgens mien al volop maart, misschien wel april, was
't geweun waarm. D'r warre mar 'n paer kinders méér an 't schaase. In
géén maans had d'r een jas an. Tussen 't gras in 't ies klotste al een rêêp
smeltwaeter. 't Wou nie mit m'n die middag, ik had al daegenlang kiejspien,
in nie zon beetje aok! Op 'n bankie gezete, besloot ik, dat 't zó nie langer
kon. Die kies mos 't uut, in gauw öök.
Ik reej mit een hand op m'n köön éérst nog een roendje. Dan kon 'k tegen
iederéén zaage da 'k strakkies 'n kies zou laete trekke bie d'n dokter,
'n Beetje belangstellieng was wel op z'n plek, bie zo'n zwaeren ingreep.
Al gauw ha 'k volop andacht, in wier ik bewoenderend bekeke. Een kies
trekke? Zo, dat was nog al wat!
Eén slimmerik riep: 'Dat doet ie nooit bie 'n kind!' Mar toen 'k zei, dat
't eigelik m'n ome was, kreeg ik ze stil. Je ome? D'n dokter? Toen mos
ik uutlaage dat m'n zus daer altied op de baby paste. Mar, loog ik d'r
achteran:
'As ik daer dan op fesiete bin, mag ik ome zaage.' 't Wier döödstil, op de
spui. Hier stieng iemand, die ome moch zage tegen d'n dokter! Ik steeg in
anzien. Ze keke m'n, toen ik zielig wegsjokte, haest jeloers achterop.
In de gang bie d'n dokter gieng ik op 't bankie zitte, 't was wel géén
spreekuur, mar dat gaf toen nog nie. Alle verhaelen over ofgebroke
aogtanden, in wrikke mit breekiezers in je kaek, schote deur m'n hööd.
Toch bleef ik zitte, de pien was té aarig. Ik kuchende een paer kêêr, in dat
hielp, want nae een paer menuten kwam d'n dokter kieke.
In de spreekkaemer zei ik stoer:
'D'r mot 'n kies uut want ik hé al 'n week kiespien. Hie keek 's in zei:
'Da's goed, ik trek 'm even.' Binnen tien secoenden was 't gebeurd, ik had
