Aflevering 164 zomer 2009
De taak van de Stichting is in de eerste plaats het onderhouden van het
gebouw. De stichting is eigenaar en beheerder van de synagoge. De joodse
gemeenschap gebruikt het gebouw voor de erediensten. De stichting is
juridisch eigenaar en de Joodse Gemeente heeft weer een tehuis. De stichting
tracht dus de joodse traditie cultureel op de kaart te zetten, om het zo maar
te zeggen. Wij geven een culturele invulling
Aad Vos, 69
In het zicht van de herbouw van de synagoge werd in 1987 de sociaal-
culturele organisatie Simcha opgericht, die toen als doel had de joden van
Zeeland bijeen te brengen. Simcha is een initiatief van de Stichting Joods
Maatschappelijk Werk. Door de activiteiten van Simcha zijn alle joden die
in Zeeland wonen met elkaar in contact gebracht. Waar er eerst sprake was
van een kleine groep uit voornamelijk Walcheren, kwam er zo bijvoorbeeld
ook een groep in Zeeuws-Vlaanderen bijeen.
Op 29 november 1994, vijftig jaar na de verwoesting, werd de herbouwde
synagoge ingewijd. Uiteindelijk is de Joodse Gemeente Zeeland een
gemeente geworden voor alle joden in Zeeland. Er is joodse les voor
volwassenen en ook aan een tiental kinderen wordt joodse les gegeven.
De joodse gemeente is zich er van bewust dat zij deel uitmaakt van de
Zeeuwse samenleving. In dat kader worden cursussen georganiseerd die
het belangstellenden mogelijk maakt vertrouwd te raken met een aantal
aspecten van het joodse leven (Jaarverslag Joodse Gemeente Zeeland
2005). Deze cursussen zijn ondergebracht in het Zeeuws Joods Studiehuis.
De gemeente probeert daarnaast ook via interviews en andere publicaties
aandacht te vragen voor het joodse leven in Zeeland.
4. Ervaringsgebied 2: Joodse cultuur, religie en traditie
Naast alle genoemde activiteiten worden er nu wekelijks diensten in de
synagoge gehouden. Het joodse jaar heeft een vaste cyclus. Voor de leden
van de gemeente vormt deze cyclus op verschillende manieren weer mede
hun leven. De activiteiten van de gemeente vormen een kader dat vorm
geeft aan hun joodse identiteit.
Toen de synagoge in november 1994 klaar was, werd er een joods
inwijdingsfeest gehouden. Voor velen een emotionele gebeurtenis. De bouw
van de synagoge was gerealiseerd en er werden joodse feestdagen gevierd.
Iedereen zat stil, ook genietend van wat gebeurde. Maar niemand had een
idee wat we aan het doen waren. Er stond daar een meneer in het midden en
die stond de gebeden te zingen, maar jaHoe en wat? De mensen hadden
tranen in hun ogen, zeker de oudere mensen, omdat er op die plek weer
gebeden werden gezegd.
Luuc, 45, in Stemmen uit de sjoel (2006), pag. 58.
Wat men moest doen wist men niet, maar dat men er iets mee wilde werd
op een gegeven moment duidelijk, ledereen kreeg een rol. Dingen moesten
praktisch geregeld worden. Iedereen werd heel belangrijk.
Er zijn nu wekelijkse diensten. Dergelijke religieuze diensten volgen
idealiter een vast script, dat voornamelijk bestaat uit gebeden en
uitgebreid lezen uit de Tora. Een enkele keer is een rabbijn aanwezig die