Aflevering 164 zomer 2009 onderwijs. Het is heel bijzonder dat deze gemeente les geeft aan kinderen. Er zijn ook kleinere gemeentes in de mediene waar helemaal geen kinderen zijn. Waar het enige toekomstperspectief de pure vergrijzing is. En dat is in Zeeland heel anders. Ook het onderwijs is van de grond af weer opgebouwd. Door kennisvergaring. Allemaal werk van vrijwilligers. De mensen hebben zelf die kennis verworven. Arthur, 60 De bijeenkomsten bieden ruimte en betrokkenheid aan verschillende vormen van joods-zijn. De diensten vragen noch verplichten een specifieke visie op wat het betekent joods te zijn. Het geeft eerder een gezamenlijk referentiepunt, een context waar verschillende inzichten naast elkaar bestaan en elkaar ontmoeten. De traditie biedt zo zowel aan het individu als aan de gemeente een mogelijkheid tot identificatie. Voor sommigen houdt dat in dat ze door naar de wet te leven komen tot een diepe beleving van hun identiteit. Dat kan zijn met een verwijzing naar traditie als religie. Maar het kan ook los staan van het religieuze en een houvast bieden. Ik denk dat dat ook heel belangrijk is, want de tradities en de wetten dat geeft je houvast. Dan hoef je niet eens religieus te zijn. Maar dat geeft je houvast. En iedereen heeft een houvast nodig. Wat dan ook. Het hoeft de naam is dan religie misschien, of wat andersmaar iedereen heeft iets nodig in het leven. Ruth, 54 Voor sommigen betekenen deze diensten de enige vorm van traditioneel of religieus jodendom in hun leven. In hun rol binnen de gemeente neemt het religieuze een grotere of kleinere rol in. Maar in hun individuele leven is daarvoor geen plaats. Zoals bij Eva, die zegt: Thuis doe ik er helemaal niets aan. Hier doe ik er helemaal niets aan. Het enige wat ik doe is menora's (zevenarmige kandelaar) sparen. Ik doe er niks mee. Allemaal joodse spullen Eva, 66 Maar door gezamenlijk met de joodse gemeente bezig te zijn leert men wel over de tradities en gebruiken. het is een heel mooi leerproces voor mij geweest. Ik vind het schitterend. En nu ben ik er zo blij mee. Ik zeg niet dat ik trots ben dat ik jodin ben want dat kan niet. Ik ben zo geboren, klaar. Maar ik vind het zo fijn dat ik dit nu allemaal weet. En ik voel me er heerlijk in. Eva, 66 Meerdere mensen benadrukten ook de spiritualiteit die er heerst. Zoals Mirjam: Voor mij is de Joodse Gemeente Zeeland heel belangrijk. De spiritualiteit die er in zit. De activiteit die er plaatsvindt. Dat is gewoon heel plezierig. Het betekent voor mij van alles Mirjam, 68

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 2009 | | pagina 45