Aflevering 164 zomer 2009
Eêl Nederland zen eige a overehgeve. Behalve Zeeland. Wulder vochte
du. Waere men noe zo dapper? Neeë, 't waere de Fransen die ze op de
Sloedam tegenieuwe.
Op een ochtend was 't toch menens. Onze soldaoten laege een paer onderd
meter bie ons vandaen achter de Vospitsewegt. Ze konne de Duitsers bie
Pikgat a an zie komme. Wulder zaete der precies tussen. Aarg gevaerlijk
dus.
Bart, men broer in ik wiere ni de schuulkelder verbanne. Di zaete men
dan op die kouwe banken, 't Was wè mooi weer, ma 't was nog vroeg, in
verrekte koud in die kelder. In de vaarte oorde je schiete. Kees, men oudste
broer wist te vertalen dat ze dwars du de telefoonpaelen ehschote
Der was ok een beetje paniek. Hans, men broer, was 's ochens a vroeg mit
de koeien ni den diek ehgae. Ie was koeiewachter, in ie was nie naer uus
ehkomme. Laeter kwaeme men der achter dat ten op de Prommelsluus
trecht ehkomme was. Die gin schuulkelder. ma ze waere mit de schute in
de sluus gelaage, in di was 't net zo veilig.
Toen kwaeme de Duitsers. De eerste ik nie ehzie, want ik mocht de
schuulkelder nie uutkomme. Onze soldaoten, die achter de Vospitsewegt
laege, stienge ze mit der aarmen ni bove op te wachten. Ze zaege wel in dat
et gin zin om te vechten, as êêl Nederland a bezet was. De waepens wiere
op een oap ehgooid, in toen waere ze krijgsgevangene.
Eindelijk mocht ik uut de schuulkelder komme, in kon vö thuus aoles
bekieke. Ik bin 't nooit vergete. Soldoaten in grieze uniformen mit van die
vreemde elmen op der 5öd. In op die elmen, stieng een doodskop. Ze reeë
zachtjes op der motor mit ziespan langs. Je keek je oagen uut. As je negen
jaer bin, in je ei nooit meer ehzie dan een boerewaegen in 's zondags een
paer koesen, dan liekent net of je in een andere wereld trecht ehkomme
bin.
Veranderde der noe vêê in ons daegelijkse leven? Neeë, eigelijk nie. De
maansen gienge gewoon ni 't land, in Piet de Post bleef gewoon komme.
Aarm waere men a êêl lange in dat bleve men. Men vaoder was aarg
christelijk in principieel. Ie praete der wè nooit over, ma ie andelde der wè
ni. Hamstere mocht nie, want men moste aoles eerlijk dele. In der is wat
gehamsterd toen aoles nog nie op de bon was. Ik weet der van ene die
zen eige nae den oorlog nog kon wasse mit zêêpe van vö den oorlog. De
kassen in de zolders laege vol bie vee maansen. Bie ons niks. Onger men
nie, want op een boerderie is aoltied eten. Ma kleren in schoenen, ho ma.
Geld men ok nie. Hamstere mocht nie, in in 't zwart wat verkoape ok nie.
Aoles wier verkocht vö de priezen die der vö stienge. In men wat klanten
uut de stad die om maalk butter in aerpels kwaeme As men ehslacht
dan krege de mëëste nog een uspotje mee. Moeder ruilde wel es butter
vö sjette. Ze most toch de kousen kunne stoppe. Ze dee dat bie Jan van
Zuudland. Een vêêkoaper. Die kocht, in verkocht aoles. De butter za den ok
we nie zaalf opehete Ze ei ok nog es bienae in de gevangenis ehzete. As
je de butter verkocht most je de butterbonnen inlevere. Ze wiste wè oevee
je der van acht koeien kon Ze ze nie Ze kreeg gelukkig drie weken de
tied om ze aargens van daene te aelen. Eël de familie is toen bieëhspronge.
O ik noe een slechte jeugd? Neeë, ik was best gelukkig. Ik gieng graeg ni
schole, ik las graeg, in ik spaerde lucifersmaarken in postzegels. As ten
beetje waoide, in de wind kwam uut den goeien oek, dan liep ik an den
