Directeurs Compagnie
Zeeiantbeffamöe in acljt grepen/
Aflevering 165 herfst 2009
Ut
gfjcöcfltnecrt tot ütpling&e öanöe %tt.
^itfgabtrsöe üoojöccien möe f^?cmten batr
op gljeGelt/Doojojöjcbattöc IjoocljmogtnOt ®emn De
^tatcn «öcnerael in Date n. ïBmte 163*. CnDcDooj
ftarc t)ood)niogmae tosQccom o"p metis gcarrcGmt m
beöeGict)t in ©tapcn-lmge op Den 3. <©ccobcr 1643
Trouwe, Liefd', Hoop, en cracht,
Met Eendracht maeckt macht.
twaalf bewindhebbers werden gekozen uit de hoofdparticipanten die voor
minstens 6.000 gulden hadden ingetekend. In tegenstelling tot de VOC
en de WIC werden deze bewindhebbers niet voor het leven gekozen en
werden zij om de drie jaar door nieuw gekozenen vervangen.
De bewindhebbers, die tweemaal per week voor vergadering
bijeenkwamen, werden in verschillende commissies verdeeld. Zo was er
een commissie van equipage, waarin
ervaren bewindhebbers zitting hadden
die belast werden met de uitrusting
van schepen en de monstering van het
personeel. Ook droegen zij zorg voor
de voorraden in de magazijnen en
moesten zij toezien dat de aangestelde
kapiteins hun scheepsreizen in
een goed journaal te boek stelden.
Een andere commissie was
verantwoordelijk voor de financiën en
de boekhouding en ter ondersteuning
werden één of twee boekhouders
aangesteld. Voor het beheer van de
financiën werden twee thesauriers
aangesteld die ieder een aparte sleutel
voor het openen van de kas bezaten.
Alle bewindhebbers genoten, mits zij
hun werkzaamheden naar behoren
hadden volbracht, een percentage van
de scheepsuitredingen alsmede van
het netto provenu van de opgebrachte
prijzen. Bovendien ontvingen zij
voor gemaakte dienstreizen een
onkostenvergoeding.
De 'generale reeckeninge' of boeken
waarin alle uitredingkosten en opgaven
en inkomsten van de retouren stonden
vermeld, moesten volgens het concept
in december worden gesloten. Tijdens
de daaropvolgende jaarvergadering
van participanten, die door middel
van aanplakbiljetten bekend werd gemaakt, legden de bewindhebbers
verantwoording af. Bij een positieve balans volgde uitkering van dividend.
Bij eventuele conflicten moesten leden van de Vlissingse magistraat
arbitreren. Mocht dat echter niet tot oplossingen leiden dan werd een
beroep op de Prins van Oranje gedaan.
Middelburgh, 23fl Zacharias Roman 23öffh-bftT00Pit'
op bsnSurrBPmiflJüersiilüfliBtibtl/Stupors-
Reglement op de
Directeurscompagn ie,
opgericht in 1643 te
Middelburg Zeeuws
Archief).
Epiloog
Het oprichtingsplan van de Vlissingse kaapvaartcompagnie werd
uiteindelijk niet ten uitvoer gebracht. Vermoedelijk omdat de WIC in 1623
het benodigde kapitaal bijeen wist te brengen en zich op de kaapvaart
richtte. Een tweede compagnie van kaapvaart achtte men op dat moment
kennelijk niet opportuun. Nadat Piet Hein (1577-1629) vijf jaar later de
zilvervloot had veroverd, werd hetzelfde concept nogmaals ingediend.
