Aflevering 165 herfst 2009
(Beeldbank SCEZ,
Middelburg).
Beschadigd borstbeeld
van pijpaarde,
mogelijk voorstellende
een heilige. Afkomstig
van het kloosterterrein
te Vrouwenpolder
Stand en aanzien
Hebben de tegenspoed van de Vrouwenpolderse monniken, hun slepende
juridische strijd en hun ouderwetse specialisme van de handgemaakte
boeken, hun menu een sober karakter opgedrongen? Een vergelijking met
onderzoeksresultaten uit het nabije Veere levert flinke verschillen op
aangaande soortenrijkdom. Onder het pand 'In den Struys' aan de Kaai
(Schotse Huizen) onderzochten Henk Hendrikse en andere medewerkers
van het Provinciaal Depot voor Bodemvondsten in 1994 (nu Stichting
Cultureel Erfgoed Zeeland, werkveld archeologie) een beerput van
waarschijnlijk een welgestelde koopmansfamilie uit de latere vijftiende
eeuw. Zelfs stuifmeelresten van kruidnagel, afkomstig uit het Verre Oosten,
bleken aanwezig. Daar staat overigens in de kloostercontext een andere
verwijzing naar de Oriënt tegenover: een wel heel vreemde eend in de bijt
was hier een bij een vervolgopgraving in 2003 aangetroffen Chinese munt
uit de Yuan Fengperiode, 1078-1085 (Noordelijke Sung-dynastie, keizer Shen
Tsung, 1068-1085). Deze is vermoedelijk in onze contreien terecht gekomen
via de Levant, aangezien in de desbetreffende periode de handel op China
in handen was van de Arabieren, die de Indische Oceaan beheersten en
vele vestigingen hadden in (zuidelijk) China.
We moeten in elk geval de verschillen niet overschatten. Zowel in Veere als
Vrouwenpolder zien we bij de vogelresten meer kip dan bijvoorbeeld eend.
Een belangrijk teken: tot in de zestiende eeuw werd kip vooral gegeten
in hogere sociale milieus. Eend was gangbaar bij de gewone man. De
monniken van Vrouwenpolder hadden het misschien niet al te breed. Maar
deze reguliere kanunniken waren en bleven geestelijken van stand.
Jan J.B. Kuipers (Zaamslag, 1953) is verbonden aan de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland,
werkveld archeologie, en actief als schrijver van fictie en non-fictie en als dichter (www.
janjbkuipers. nl).
