Mededelingen van de Werkgroep
CultuurHistorie
Aflevering 166 winter 2009
Activiteiten honderdvijftig jaar Zeeuwse Bibliotheek 1859-2009
Om de 150-jarige geschiedenis van de Zeeuwse Bibliotheek te delen is er
een uitgebreid programma samengesteld, waarbij niet alleen de bibliotheek
onderwerp is maar ook Zeeland en Middelburg in de 19de eeuw in een
bredere context worden geplaatst. Zo zijn er twee tentoonstellingen te zien:
12 hoogtepunten: honderdvijftig jaar verzamelen weergeven in 36 vitrines
is geen sinecure. Daarom zijn 12 thema's benoemd, die corresponderen
met 12 'kabinetjes', die bij elkaar een 12-tal hoogtepunten tonen uit het
rijke bezit vanaf de late middeleeuwen tot heden. Deze zijn uitgekozen
en beschreven in een speciaal nummer van het Zeeuws Tijdschrift door
12 daartoe uitgenodigde bekwame vakspecialisten. Bijzondere werken
uit andere perioden omlijsten dit hoogtepunt. Om duidelijk tot uiting te
laten komen dat verzamelen niet eindig is, zijn deze 'kabinetjes' over alle
verdiepingen uitgestrooid.
Rariteitenkabinet: de inhoud van een rariteitenkabinet blootgeven is de
verrassing voorbij. De dichter Jan Zoet schreef in de 17de eeuw, waarin
veel particulieren bijzondere verzamelingen aanlegden, de volgende
dichtregels: 'Dit klain Vertrek bevat een Weereld vol gewoel, En zet, voor
d'armste mensch, een Kaizerlikke stoel'. Vrij vertaald zegt de jubilerende
Zeeuwse Bibliotheek: loop als een keizer naar binnen en vergaap u aan 150
jaar Bibliotheekgewoel. Te zien in de expositieruimte in het souterrain.
Beide tentoonstellingen zijn te bezichtigen tot en met 16 januari 2010.
Op de tweede verdieping bij het Zeeuws Documentatiecentrum is te zien de
tentoonstelling Middelburg voorheen en thans... Stadsgeneesheer Samuel
Coronel en de sociale kwestie (1859). In zijn boek Middelburg voorheen
en thans: bijdrage tot de kennis van den voormaligen en tegenwoordigen
toestand van het armwezen aldaar (1859) toonde stadsgeneesheer Samuel
Coronel aan dat van de trotse handelsstad van weleer niets meer over
was dan een bouwvallige spookstad waaruit de bewoners zienderogen
wegtrokken. Mensen leefden in verkrotte woningen in armetierige
omstandigheden, er was amper werk en slecht onderwijs voor de
onderlaag van de bevolking. De veelal werkloze bevolking trachtte er iets
bij te verdienen door in het flauwe lamplicht erwten te verlezen. Te zien
t/m 2 januari 2010.
Op het Plein is te zien 'Het bureau' van P.J. Meertens (1899-1985). Hét
bureau uit Voskuils romancyclus 'Het bureau'. De volkskundige P.J.
Meertens was jarenlang directeur van de bureaus dialectologie, naamkunde
en volkskunde. In 1943 promoveerde hij op Het letterkundig leven in
Zeeland in de 16de en de eerste helft van de 17de eeuw. Vanaf 1979 draagt
een onderzoeksinstituut van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen
zijn naam: het (P.J.) Meertens instituut, een instituut voor onderzoek
en documentatie van Nederlandse taal en cultuur. Dankzij zijn naaste
medewerker J.J. Voskuil geniet deze instelling landelijke bekendheid als
'Het Bureau'. Meertens wordt in deze zevendelige roman vertolkt als A.P.
Beerta. Niet alleen wordt met de naam van de reeks het instituut bedoeld,
