VAN DE ADVISEUR STREEKTALEN
Aflevering 166 winter 2009
De Twentse Taaikamer
Op 8 oktober bezocht de adviseur haar collega in Twente. In het museum
Twentse Welle hebben ze eerder dit jaar een taaikamer ingericht. Na de
taaikamer in het huis van Alijn en na de Zeeuwse Klapbank dus weer een
museaal initiatief met gesproken taal. De Twentse taaikamer oogt heel
modern, en is in dat opzicht ook anders ingericht dan de twee andere
projecten. Er is een wand waarin allerlei voorwerpen staan die met taal
in Twente te maken hebben. Belangrijke personen op foto of schilderij,
boeken enz. Op een scherm kan je via een touch screen opzoeken wat
je wil weten over een bepaald persoon, over een bepaald boek, of over
bijvoorbeeld benamingen voor vogels of andere voorwerpen.
Aan de wand is een bank vastgemaakt met een luister- en kijkplek. Op
een klein scherm bij de stoel of op een groter scherm in de taalwand kan
je naar afleveringen van een streektaalsoap kijken of naar een interview
in het Twents. Op de luisterbank hoor je Twents, stukken uit de bijbel
bijvoorbeeld enz.
Het meest spectaculaire in deze ruimte is een sprekende tafel. De inrichters
hebben 10 zinnetjes geselecteerd, die ze hebben laten inlezen door enkele
Twentenaars. Diezelfde zinnetjes zijn ook ingesproken door iemand uit de
naburige dialectregio's (Groningen, Stellingwerven, Achterhoek) en in het
Engels en Duits. Het is de bedoeling dat de bezoeker hierdoor te horen
krijgt hoe rijk de variatie in dialecten wel is in de regio, maar ook hoeveel
gelijkenissen er zijn als je taal over een grotere regio bekijkt en beluistert.
Leuke taalweetjes
Soundbites
Het Meertens Instituut heeft haar rijke collectie bandopnames (waarvan
ook de Zeeuwse Klapbank gebruik heeft gemaakt) gedeeltelijk toegankelijk
gemaakt via het internet. Op de website soundbites kunt u terecht voor
meer dan honderd uren dialectluisterplezier. Voor heel Nederland zijn
heel korte fragmenten van de dialectopnames te beluisteren. Zoals u kunt
zien op de kaart op de website is ook Zeeland goed vertegenwoordigd met
86 plaatsen Het loont zeker de moeite deze website eens te bezoeken en
wat tijd te nemen om hier en daar een fragment te selecteren, en uiteraard
geldt dat niet alleen voor de Zeeuwse fragmenten. Ook de SCEZ wil
binnenkort de Zeeuwse Klapbank digitaal aanbieden. Het verschil met de
website soundbites is dat wij minder fragmenten zullen laten horen maar
wel iets langere stukken, met een vertaling en wat achtergrondinformatie. U
hoort hier meer over in 2010.
Familienamenwoordenboek
Frans Debrabandere wordt stilaan een bekende schrijver in Zeeland. Na zijn
Etymologisch Woordenboek heeft hij nu ook een familienamenwoordenboek
geschreven. Omdat er op korte termijn geen uitgever gevonden werd, is
de tekst (meer dan 400 pagina's) integraal te doorzoeken op de website
van Naamkunde van het Meertens Instituut (http://www.naamkunde.net/).
Wilt u weten wat de oorsprong is van uw naam, zoek het dan gerust eens
op. En als u nog niet genoeg hebt van het internet, dan kunnen we nog