M N STIKJE
Aflevering 166 winter 2009
We knijpen em, De Mosseltrekkers, Sas van Gent: De Sloebers, De
Deurdouwers, d'Algezolen, De Keutelaors, Sint-Jansteen: De Leutmakers,
Westdorpe: Nen Veugel, Da toetert nie goe want mijn doedelzak is moe, Wij
gaan knallen in het Koeterdorp.
Vrêêd knap
Lest was ik nog 's op m'n ouwe schoole. Nêê, niejt 'n schoole wêêr 'k zelf
as mééster les egeve hao, mar wéér 'k méér as 'n halven êêuw zelf op zat.
Of ik nae schooltied 's wat over spreekwoorden in gezegden woe kommer
vertelie. Nae halfviere, as de schoole uut was. 'Voor welke groep?', vroog
ik an dat juffie dat vroeger nog tegenover mien in de kost ezete hao. 'We
hebben een schoolkoortje van groep drie tot en met vijf en nu hebben ze
versjes over spreekwoorden en gezegden.geleerd. Ze gaan maandag na
schooltijd optreden voor ouders en familie en of u dan wat wil vertellen.'
Ik vong die kinders nog knap jonk voor dat ongerwèrp. Zou dat wel lukke?'
Toch hè 'k ja ezeid.
Ikke die maendag d'r nae toe, mit 'n tasse vol spreekwoordeboeken.. De
gemëênschapsruumte zat al vol mit moewders, vaoders, tantes, opa's,
oma's, broerties in zussies. 'n Gekaekel van jewelste! De ouwere in 't
Ouddurps. Van die kinders dee haest gëënëên 't mêêr in 't dialect.. Dat was
netuurlek op de peuterspeelzaele al de nikke omme'edraoid. 't Ërgste vong
ik nog dat ik 'n haop jonge vaoders in moewders Hollans tegen d'r kinders
höörende praete. Zelfs sommige opa's in opa's deje dat. In tegen mekaore
sprakke die toch geweun plat Ouddurps. Voordat 't begon kreeg iederéén
'n iesbonbon mit 'n pepiertie d'romheene, wêêr 'n half spreekwoord of
gezegde op stieng. De juf zei, dat ze dat moste bewaere, want dêêr gienge
ze strak nog wat mit doewe. Dêërna wiere de versjes ezonge, begeleid
op 't urgel. 't Bekende valse gezang van jonge kinders, mit een slissende
uutspraek, vanwege 't taonwisselene. tandenwisselenjDêêrnae was 't
mien beurte.
't Viel nog niejt mee. Nu hei je spreekwoorden, gezegden, uitdrukkiengen
in zegswiezen. Dat is niejt allemaele 't zelfde, wist ik nog van de opleiding
Nederlands van hêêl lange elee. De overéénkomst is da ze allemaele 'n
allëêne 'n figuurleke betekenis hè. Ik zou dat éérst mar 's uutprobere of
ze dëër gevoel voor hao in blaederende in het Groot spreekwoordenboek.
'Wie weet wat betekent 'De lakens uitdelen?' 'n Pienter meisie stak d'r
vienger op. 'Naar bed gaan' was 't antwoord. In ikke mar uutlëgge, da
je voor d'n aop en de gouwe rienk echt niejt nae d'n dierentuun hoeft,
mar dat dat aok 'n opgetutte lêêleke vrouwe kon weze en da je voor dat
schaep over d'n dam echt nietj nae de weie hoevende. Ze vonge 't best
wel leuk mit zöö'n ouwe mééster in waere hêê enthousiast. In elk geval
hè ze best wel elêêrd dat 'n spreekwoord altied 'n zin is, die begint mit 'n
hoofdletter in eindigt mit 'n punt. In da je aan 'n spreekwoord tetaol niks
kan verandere, want dan is 't géén spreekwoord méér.
Tenslotte was d'r nog dat spel mit de pepierties van de iesbonbons. Ik zat
vlak bie Klaos, die carrière emaekt heit, mar nog wel altied Ouddurps tegen
m'n praet. Z'n dochtertie zeit wat tegen z'n. Hie boog z'n eige voorover
in vroog, op een beetje bekakte töóne: 'Wat zeg je?' Kijk, als je ze tegen
