ANTWOORDEN VAN DE VRAGENLIJST 164 (ZOMER 2009)
Aflevering 166 winter 2009
Ik wete nie oe dat 't bie julder gaet, ma 't optuhen van d'n boam kost
aoltied wè 'n bal. In as de kleinkinders komme ka je d'r verhif op inneme,
dat kost wl 'n stel ballen. Ok nie aarg, mit de volhende sinterklaos krieg
ik van de vrouwe 'n nieuwen kerstbal in ikke gee d'r êêne an eur, dan bin
wulder wl êêmae bie d'n tied.
Weet je wat ok aoltied zö aarg is? De lichjes. Je kan nog zö je besten doe,
om de snoeren om 'n kartonnetje te wikkelen, 't volhende jaer zie ze toch
kans om êêl inhewikkeld d'r vanof te kommen. In dan is 't 'n spannend
moment: doe de lampjes 't nog aolemaele?
December is 'n gevaerlijke maend. Om die doenkere daehen dü te kommen
steke m'n aomè vee kaersen an. Die stae in van die leutihe stikjes mit mos
in groene takken. Sparretakken, die de gewoonte om aolsma droaher
t'oren. Daer stae die kaersen dan dichtebie. Noe ka je d'r nog zö verzichtig
mee weze, vroeg of laete doet'r êêne omkappe. Bie julder nie? Bie ons wè,
d'r zat glieke 'n mööie zwarte plekke op 't taefelklêêd. In ons waere d'r
toch rap bie.
Kossemisse is ok 'n gevaerlijken tied vanwege aoles wat of je zö ampersant
naer binne waarkt. 'n Stikje van 'n kerstkranse ier, 'n brok gevulde
spekelaos daer, 'n gosjepieter vö d'n eten in gae zö ma dü. Dan è'k de
oliekoeken van ouwejaer nog nie genoemd.
D'r zei d'r êêne tehen mien: d'r 'oor meer ehéte tussen danken in bidden as
tussen bidden in danken. In je doe d'r aomè onhemaarkt an mee. Zaalfs as
je nie an bidden in danken doet.
Dust maansen, ik geve je noe goeie raed: in bewehieng bluve. Aaalken
dag gae kuiere, da's toch goed vö ouwe oenders. In dienk t'r om, a je de
kaersen ansteekt, d'r bie bluve, Pappe in nat'ouwe!
Henk Blom, dialect Schouwen
Deze keer waren er acht lijsten binnengekomen. De vragen hadden niet
direct betrekking op dialect, maar op volkskunde. Aangezien folklore ook
een van de aandachtspunten van onze vereniging is, meenden we er goed
aan te doen ook aan dit onderwerp aandacht te besteden. Vandaar deze
lijst.
Er kwamen lijsten binnen van Oostkapelle (W), Driewegen/Overzande,
Haamstede, Sirjansland/Bruinisse, Kerkwerve, Sint-Annaland, Poortvliet,
Groede, Axel, Koewacht, Ellemeet/ Oosterland/ Renesse, Zierikzee,
Sommelsdijk, Ouddorp
Vraag 1. Werd er verteld over de kinderschrik: een monster dat langs de
waterkant zit, in het riet, koren, en ondeugende kinderen meesleurt? Had
dat monster ook een naam?
Jan den 'Aek (Driewegen/Ovezande); 'Oosje Pik, komt van Joos den
Duvel (Haamstede); Boeman, Jaontje Pik (Pek) (Kerkwerve; Sirjansland/
Oosterland/ Renesse; Bruuuloazen (Sint-Annaland), Piet den Aker (Axel),
Pietsen 'Aok (Koewacht.
In Koewacht werd, net als in Axel, verteld, dat Pietje 'Aok de kinderen
die in de regenbak wilden kijken (naar hun spiegelbeeld), die kinderen
